அமனுல்லாகான்
அமனுல்லாகான் (பஷ்தூ: أمان الله خان, உருது: أمانالله خان ; சூன் 1, 1892 – ஏப்ரல் 25, 1960) ஆப்கானித்தான் இராச்சியத்தின் அரசுத் தலைவராக 1919 முதல் 1929 வரை இருந்தவராவார்; முதலில் அமீராகவும் 1926க்குப் பின்னர் அரசனாகவும் இருந்தார்.[2]ஆப்கானித்தானின் அமீராக இருந்த அபிபுல்லாவின் மகனான இவர், தந்தை கொலையுண்ட பின் படைகளின் ஆதரவுடன் அமீரானார். அமனுல்லாகான் கி.பி. 1919 - ல் இந்தியாவின் மீது படையெடுத்தார். இது மூன்றாம் ஆங்கில-ஆப்கானியப் போர் எனப்பட்டது. புதிய அரசியல் சட்டம் ஒன்றையும் இவர் நாட்டிற்கு அளித்தார். ஐக்கிய இராச்சியத்திலிருந்து விடுபட்ட பின்னர் தமது நாட்டுக்கெனத் தனியான வெளிநாட்டுக் கொள்கையை வகுத்தார்.
| அமனுல்லாகான் | |
|---|---|
| கடவுள் கொடையளித்த ஆப்கானித்தான் இராச்சியத்தின் அரசர்[1] | |
 | |
| ஆட்சி | பெப்ரவரி 28, 1919 - சனவரி 14, 1929 |
| முன்னிருந்தவர் | நசுருல்லா கான் |
| பின்வந்தவர் | இனயத்துல்லா கான் |
| தந்தை | அபிபுல்லா கான் |
| தாய் | சர்வார் சுல்தானா பேகம் |
| பிறப்பு | சூன் 1, 1892 பாஃக்மான், ஆப்கானித்தான் |
| இறப்பு | ஏப்ரல் 25, 1960 (அகவை 67) சூரிக்கு, சுவிட்சர்லாந்து |
அமனுல்லாகான் ஆப்கானிஸ்தானத்தை ஐரோப்பிய மயமாக்க விரும்பி பல சீர்திருத்தங்களை மேற்கொண்டார். அதனை விரும்பாத இஸ்லாமிய முல்லாக்கள் 1924 மார்ச் முதல் 1925 ஜனவரி வரை கலகத்தில் ஈடுபட்டனர். கோஸ்ட் கலகம் எனப்பட்ட இதுவே 1928 - ல் நடைபெற்ற மக்கள் புரட்சிக்கு வித்திட்டது. அப்புரட்சி தோல்வியடைந்தது. ஆனால், அமனுல்லாகான் 1929 ஜனவரி 14 - ஆம் நாள் முடி துறந்து ரோமாபுரிக்குச் சென்றார். பின் 1941 - ஆம் ஆண்டு ஜெர்மனி உதவியுடன் ஆட்சியைக் கைப்பற்ற முயன்றார். தமது முயற்சிகளில் தோல்வியடைந்த அமனுல்லாகான் 1960ஆம் ஆண்டில் சுவிட்சர்லாந்தின் சூரிக்கு நகரில் மரணமடைந்தார்.
மேற்கோள்கள் தொகு
- ↑ Royal Ark
- ↑ Poullada, L. B. "AMĀNALLĀH". Encyclopædia Iranica (Online). United States: கொலம்பியா பல்கலைக்கழகம்.
வெளி இணைப்புகள் தொகு
- Life of Amir Amanullah Khan in pictures பரணிடப்பட்டது 2013-03-07 at the வந்தவழி இயந்திரம்
- Amanulla Khan: Betrayal of Nadir Khan
- Ghazi Amanullah Khan City பரணிடப்பட்டது 2012-03-30 at the வந்தவழி இயந்திரம் next to Jalalabad
- யூடியூபில் Ghazi Amanullah Khan City