'''Carbon monoxide''' (CO), '''கார்பன் மோனாக்சைடு''' அல்லது '''கார்பன் ஓரொக்சைட்டுஓராக்சைடு''' ('''Carbon monoxide'', CO) என்பது [[காற்று|காற்றை]] விட இலேசானதும், [[நிறம்]], [[மணம்]], [[சுவை]] ஏதுமில்லாததும் ஆன ஒரு [[வளிமம்]] ஆகும். இது மனிதர்களுக்கும் விலங்குகளுக்கும் அதிககொடிய நச்சுத்தன்மை காரணமாகப்காரணமாக பெரும்மனிதர்களையும் பாதிப்புக்களைவிலங்குகளையும் விளைவிக்கக்கடுமையாகப் கூடியதுபாதிக்கக்கூடியது. இதில் ஒரு [[கரிமம்|கரிம]] அணுவும், ஒரு [[ஆக்சிசன்]] அணுவும் இருக்கும். அவ்விரண்டின் இடையே முப்பிணைப்பு அமைந்திருக்கும். கரிமம் கொண்ட பொருட்களை எரிக்கும் போது போதுமான அளவு ஆக்சிசன் இருந்தால் [[கார்பன்-டை-ஆக்ஸைடு|கார்பன் டை ஆக்சைடு]] உருவாகும். அவ்வாறு போதுமான ஆக்சிசன் இல்லாவிட்டால் கார்பன் மோனாக்சைடு உருவாகும். கார்பன் மோனாக்சைடு ஆக்சிசனோடு சேர்ந்தால் ஒரு நீல நிறப் பிழம்போடு எரிந்து கார்பன் டை ஆக்சைடை உருவாக்கும்.
கரிமம் கொண்ட பொருட்களை எரிக்கும் போது போதுமான அளவு ஆக்சிசன் இருந்தால் [[கார்பன்-டை-ஆக்ஸைடு|கார்பன் டை ஆக்சைடு]] உருவாகும். அவ்வாறு போதுமான ஆக்சிசன் இல்லாவிட்டால் கார்பன் மோனாக்சைடு உருவாகும். கார்பன் மோனாக்சைடு ஆக்சிசனோடு சேர்ந்தால் ஒரு நீல நிறப் பிழம்போடு எரிந்து கார்பன் டை ஆக்சைடை உருவாக்கும்.
