சாபர் இபின் அய்யான்: திருத்தங்களுக்கு இடையிலான வேறுபாடு

| birth_name = அபு மூசா சாபர்ஜாபிர் இபின்இப்னு அய்யான்ஹைய்யான்

| birth_date = c. கிபி 721 [[துஸ், ஈரான்ஈராக்|துஸ், பாரசீகம்]], [[உமய்யாட் கலீபகம்]]<ref>''Tus'', V. Minorsky, '''The Encyclopaedia of Islam''', Vol. X, ed. P.J. Bearman, T. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs, (Brill, 2000), 741.</ref>

இப்னு ஹைய்யான் பல்கலை வல்லுனர் ஆவார். "அரபுலகின் ரசாயன இயலின் தந்தை" என போற்றப்படும் இவர் தான் சல்ஃபயூரிக் அமிலத்தை (அல்ஸாஜ் எண்ணெய் என பெயரிட்டார் - Alzaj oil) கண்டுபிடித்தது. இவரது படைப்புகளை 3,000 பக்கங்கள் கொண்ட தொகுப்பு புத்தகமாக அரபுலகம் பாதுகாத்து வருகிறது. ரசாயனமும் ரசவாதமும் இவரது விருப்பமான துறைகளாக இருந்த போதிலும் வானவியலாளர., கிரகசஞ்சார நிபுணர், பொறியியலாளர், புவியியலாளர், இயற்பியல், மருத்துவம் , மருந்துகள் தயாரிக்கும் வைத்தியர் மற்றும் தத்துவஞானி என பல்துறை வித்தகராக திகழ்ந்தவர்.

வேதியியலின்Father தந்தைof எனModern போற்றப்படும்chemistry- ஜாபிர் இப்னு ஹைய்யான் அவர்களின் பெயரில் நிறைய போலி மனிதர்கள் உலா வந்த காரணத்தால் ஜாபிர் எனும் பாரசீக பெயரை லத்தீனில் "கெபர்" என உச்சரித்து அவரது தரவுகளை ஏற்றுக்கொண்டனர் ஐரோப்பியர்கள். இப்னு ஹைய்யானுக்கு ஜாபர் அஸ்'ஸாதிக் போலவே மற்றுமொரு குருவாக இருந்தவர் சூபி ஞானி ஹர்பி அல் ஹிம்யாரி ஆவார். இவர்களிடம் குர்ஆன் மற்றும் ஹதீஸ் பயின்ற இப்னு ஹைய்யான், தத்துவார்த்த கருத்துக்களையும் இவர்களிடம் தான் பயின்றார். சல்பியூரிக் அமிலம் தவிர 98 வேறு விதமான ரசாயனங்களை இயற்கை மூலப்பொருட்களை கொண்டு தயாரித்து வைத்தார். தற்கால வேதியியல் சோதனை கூடங்களில் பயன்பட்டு வரும் பல உபகரணங்கள் இப்னு ஹைய்யான் தயாரித்ததே ஆகும். துல் நுன்- அல் மிஸ்ரி , அல் கிந்தி ஆகியோருக்கு குருவாக விளங்கிய இப்னு ஹைய்யான் கிதாப் அல் கிம்யா எனும் முழுநீள வேதி ரசவாத புத்தகத்தை இயற்றியுள்ளார். அல்கெமி - Alchemy எனும் எனும் வார்த்தையில் வரும் கெமி என்பது புராதன பாரசீக வார்த்தையான கிமியா - Kimiya எனும் சொல்லில் இருந்து வந்தது. இது பழங்கால எகிப்து வார்த்தையான கெம் - Kim எனும் சொல்லின் வடிவமாகும். கிமியா என்றால் கருப்பு என்று அர்த்தம். கெமி என்ற பார்சி வார்த்தை தான் ஆங்கிலத்தில் கெமிஸ்ட்ரி ஆனது.