காந்த இயக்கு விசை

இயற்பியலில், காந்த இயக்கு விசை (Magneto motive force) காந்தச் சுற்றமைப்பின்/சுற்றதரின் காந்தப் பெருக்குக்கான சமன்பாட்டில் வரும் ஓர் அளவாகும். இது ஃஆப்கின்சனின் விதி எனப்படுகிறது.

${\mathcal {F}}=\Phi {\mathcal {R}},$

இங்கு Φ என்பது காந்தப் பெருக்காகும்; R என்பது சுற்றமைப்பின் எதிர்ப்பு/காந்த எதிர்ப்பு ஆகும். இந்தச் சமனபாட்டில் உள்ள காந்த இயக்கு விசை ஓம் விதியில் உள்ள V போல அமைவதைக் காணலாம்: V = IR.

காந்த இயக்கு விசை மின் இயக்கு விசையை ஒத்ததாகும். மி இ வி (= மின்னோட்டம் தராத மின்கலம் போன்ற மின்வாயிலின் இருமுனைகளில் அமையும் மின்னிலை வேறுபாடு அல்லது மின்னழுத்த வேறுபாடு) ஏனெனில் மின்னோட்டம் தான் காந்தச் சுற்றதரில் காந்தப் பெருக்கை ஏற்படுத்துகிறது; அதாவது,

1. ℱ = NI

   இங்கு N சுருளில் உள்ள சுற்றுகளின் எண்ணிக்கை

   Iமின்சுற்றதரில் பாயும் மின்னோட்டம்

2. ℱ = ΦR

   இங்கு Φ காந்தப் பெருக்கு (பாயம்)

   R காந்த எதிர்ப்பு (reluctance)

3. ℱ = HL

   இங்கு H காந்தமாக்க விசை அல்லது காந்தப்புலச் செறிவு

   Lசுருட்டையின் (solenoid) சராசரி நீளம் அல்லது திருகுசுருட்டையின் (toroid) பருதி

மேற்கோள்கள்

• The Penguin Dictionary of Physics, 1977, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-14-051071-0
• A textbook of Electrical Technology, 2008, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 81-219-2440-5