கனிமூலம்

கனிமூலம் (ore) அல்லது தாது உலோகங்கள் உட்பட்ட முக்கியமான தனிமங்கள் அடங்கிய கனிமங்களை உள்ளடக்கிய கற்களாகும். கனிமூலங்கள் சுரங்கங்களிலிருந்து அகழ்ந்தெடுக்கப்படுகின்றன; இவை பின்னர் "சுத்திகரிக்கப்பட்டு" மதிப்புமிக்க தனிமங்கள் வெளிக்கொணரப்படுகின்றன. அனைத்துக் கற்களிலும் தனிமங்கள் வெவ்வேறு அளவுகளில் உள்ளன என்றபோதும் பொருளியல் வரையறைப்படி இலாபகரமாக கனிமங்களை (பொதுவாக உலோகங்களை) வெளிக்கொணரக்கூடியவையே கனிமூலங்களாகும். கற்களில் உள்ள கனிமம் அல்லது உலோகத்தின் அடர்த்தி, தரம் மற்றும் எந்த வடிவில் கிடைக்கிறது என்பன சுரங்கவியல் செலவுகளை நேரடியாக பாதிக்கக் கூடியவை. கிடைக்கக்கூடிய உலோகத்தின் மதிப்பு, அகழ்ந்தெடுத்து சுத்திகரிப்பதன் செலவினை ஈடு கட்டி இலாபம் காணக் கூடியதாக இருக்க வேண்டும்.

மெக்சிகோவின் பச்சுவாவில் சுரங்கவியல் வரலாற்று அருங்காட்சியகத்தில் காட்சிப்படுத்தப்பட்டுள்ள இந்த வண்டிசுரங்கமொன்றிலிருந்து கனிமூலத்தை எடுத்து வருவதற்கு பயன்படுத்தப்பட்டது.

உலோக கனிமூலங்கள் பொதுவாக சல்பைடுகளாகவும் சிலிகேட்டுகளாகவும் அல்லது "கலப்பில்லாத" உலோகமாகவும் கிடைக்கின்றன. இத்தகைய கனிமூலங்கள் பல்வேறு நிலவியல் செயற்பாடுகளால் உருவாகின்றன. இந்த செயற்பாடுகள் கனிமூல உருவாக்கம் என அறியப்படுகின்றன.

முக்கியமான கனிமூலங்கள்

அர்ஜெனைட்: Ag₂S வெள்ளி பெறுவதற்கு
பாரைட்: BaSO₄
பாக்சைட் Al₂O₃ அலுமினியம் பெறுவதற்கு
பெரைல்: Be₃Al₂(SiO₃)₆
போர்னைட்: Cu₅FeS₄
காசிடெரைட்: SnO₂
சால்கோசைட்: Cu₂S செம்பு பெறுவதற்கு
சால்கோபைரைட்: CuFeS₂
குரோமைட்: (Fe, Mg)Cr₂O₄ குரோமியம் பெறுவதற்கு
சின்னபார்: HgS பாதரசம் பெறுவதற்கு
கோபாலைட்: (Co, Fe)AsS
கொலம்பைட்-டான்டலைட் அல்லது கோல்டான்: (Fe, Mn)(Nb, Ta)₂O₆
கலெனா: PbS
தங்கம்: Au, வழமையாக குவார்ட்ஸ் படிகங்களுடன் அல்லது மணற்பாங்கான சுரங்கங்களுடன் தொடர்புபடுத்தப்படுகிறது
ஏமடைட்: Fe₂O₃
இலிமெனைட்: FeTiO₃
மேக்னடைட்: Fe₃O₄
மாலிப்டெனைட்: MoS₂
பென்ட்லான்டைட்:(Fe, Ni)₉S₈
பைரோலூசைட்:MnO₂
ஷீலைட்: CaWO₄
இசுபேலரைட்: ZnS
யூரேனினைட்: UO₂ உலோக யுரேனியம் பெறுவதற்கு
உல்ப்ரமைட்: (Fe, Mn)WO₄