எரிமலை: திருத்தங்களுக்கு இடையிலான வேறுபாடு
உள்ளடக்கம் நீக்கப்பட்டது உள்ளடக்கம் சேர்க்கப்பட்டது
சி fixing dead links |
சி clean up, replaced: {{Link FA|eo}} → (3) |
||
வரிசை 14:
'''எரிமலை''' (''Volcano'') என்பது [[புவி]]யின் உட்புறத்திலுள்ள சூடான [[கற்குழம்பு]], [[எரிமலைச் சாம்பல்|சாம்பல்]] வளிமங்கள் போன்றவை வெளியேறத்தக்க வகையில் [[புவி மேலோடு|புவி மேலோட்டில்]] உள்ள துவாரம் அல்லது வெடிப்பு ஆகும். மலைகள் அல்லது மலைகள் போன்ற அம்சங்களை ஒரு குறிப்பிட்ட காலகட்டத்திற்கும் மேலாக உருவாக்கும் விதமாக பாறைகளை [[வெளிப்போக்கு (நிலவியல்)|வெளித்தள்ளும்]] நிகழ்வோடு எரிமலை நடவடிக்கை தொடர்புள்ளது. "வால்கனோ" (''volcano'') என்ற சொல் [[இத்தாலிய மொழி|இத்தாலிய]] மொழியிலிருந்து பெறப்பட்ட ரோமானியர்களின் நெருப்புக் கடவுளான [[வல்கன் (புராணீகம்)|வால்கன்]] என்னும் பெயரிலிருந்து பெற்றதாகும்.<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=volcano Volcano ]</ref>.
பொதுவாக [[டெக்டோனிக் அடுக்குகள்]] விலகுகின்ற அல்லது நெருங்குகின்ற இடங்களில் எரிமலைகள் காணப்படுகின்றன. [[மத்திய-கடல் முகடு|ஒரு மத்திய-கடல் மலைமுகடு]], உதாரணத்திற்கு [[மத்திய-அட்லாண்டிக் முகடு|மத்திய அட்லாண்டிக் மலைமுகடு]], டெக்டோனிக் அடுக்குகள் விலகிச் செல்வதால் ஏற்பட்ட எரிமலைகளுக்கு சான்றுகளாக உள்ளன; [[பசிபிக் நெருப்பு வளையம்|பசிபிக் நெருப்பு வட்டம்]] டெக்டோனிக் அடுக்குகள் நெருங்கிவந்து ஒன்று சேர்ந்ததற்கான சான்றுகளாக உள்ளன. முரண்பாடாக, டெக்டோனிக் அடுக்குகள் ஒன்றின் மேல் ஒன்று சாய்ந்திருக்கும் நிலையில் வழக்கமாக எரிமலைகள் உருவாவதில்லை. [[மேல்ஓடு (நிலவியல்)|பூமி ஓடு]] நீண்டுசெல்கின்ற அல்லது மெலிதடைகின்ற இடங்களிலும் எரிமலைகள் உருவாகின்றன ("இது வெப்பப் பகுதி அல்லாத இண்ட்ராபிளேட் எரிமலை நிகழ்வு" எனப்படுகிறது), அவை [[ஆப்பிரிக்க பிளவுப் பள்ளத்தாக்கு|ஆப்ரிக்க ரிஃப்ட் பள்ளத்தாக்கில்]] உள்ள "வெல்ஸ்-கிரே கிளியர்வாட்டர் எரிமலைப் பகுதி", வட அமெரிக்காவில் உள்ள [[ரியோ கிரேண்ட் பிளவு|ரியோ கிராண்ட் ரிஃப்ட்]] மற்றும் [[ஐரோப்பா]]வில் ஈஃபிள் எரிமலைகளுடன் உள்ள [[ரைன் கிரேபன்|ரைன் கிரெபன்]] ஆகிய பகுதிகளில் உள்ளன.
வெப்பப்பாறைகள் மேல்நோக்கி வருவதாலும் எரிமலைகள் உருவாகின்றன. இத்தகைய வெப்பப்பகுதிகள் எனப்படுபவை, உதாரணத்திற்கு [[ஹவாய்|ஹவாயில்]] உள்ளவை, அடுக்கு எல்லையின் அப்பாலிருந்து உருவாகக்கூடியவை. வெப்பப்பகுதி எரிமலைகள் [[சூரிய மண்டலம்|சூரியமண்டலத்தில்]] உள்ள அனைத்திலும் காணப்படுகின்றன, குறிப்பாக பாறை கிரகங்கள் மற்றும் நிலவுகளில் இது காணப்படுகிறது.
வரிசை 48:
மேல்நோக்கி வரும் பாறைகள் மேல்ஓடு உருகுவதற்கு காரணமாக இருப்பதோடு மாக்மா வெளியேறும் துவாரங்களையும் ஏற்படுத்துகின்றன.
டெக்டோனிக் அடுக்குகள் நகரும்போது மேல்நோக்கி வரும் பாறைகள் அதே இடத்தில் இருக்கும் நிலையில், அதன்பிறகு ஒவ்வொரு எரிமலையும் அப்படியே இருந்துவிடுகிறது, பின்னர் வெப்பப் பகுதிக்கு மேலாக அந்த அடுக்கு நகர நகர புதிய எரிமலை உருவாகிறது.
இவ் வகையிலேயே ஹவாய் தீவுகள் உருவானதாக கருதப்படுகிறது, அதேபோல் தற்போது [[யெல்லோஸ்டோன் கால்டிரா|யெல்லோஸ்டோன் கால்டிராவுடன்]] உள்ள [[பாம்பு ஆற்றுப் படுக்கை|பாம்பு ஆற்றுப்படுக்கை]] வெப்பப் பகுதிக்கு மேல்புறமாக உள்ள தென் அமெரிக்க அடுக்கின் பகுதியாக உள்ளது.
== எரிமலையின் அம்சங்கள் ==
எரிமலைகள் பொதுவாக [[கூம்பு (வடிவியல்)|கூம்புவடிவ]]முள்ள மலையாகவும், அதனுடைய சிகரத்திலுள்ள [[எரிமலை வாயில்|எரிமலை வாயிலிலிருந்து]] எரிமலைக்குழம்பு மற்றும் நச்சு [[எரிமலை வாயு|வாயுக்களை]] உமிழ்வதாகவும் அறியப்படுகிறது. பலவகை எரிமலைகளுள் ஒன்றினை இது விவரிக்கிறது, எரிமலையின் அம்சங்கள் இன்னும் மிகச் சிக்கலானதாக இருக்கிறது. எரிமலைகளினுடைய அமைப்பும் செயல்பாடும் பல்வேறு காரணிகளைச் சார்ந்திருக்கின்றன. சில எரிமலைகள் சிகர எரிமலை வாயிலைவிட [[எரிமலை குவிமாடம்|எரிமலைக்குழம்பு குவிமாட]]த்தினால் உருவாக்கப்பட்ட படுக்கைவடிவ உச்சியைக் கொண்டதாக அமைந்துள்ளன, அதேசமயம் மற்றவை பரந்த [[பீடபூமி]] போன்ற நிலவெளி அம்சங்களைக் கொண்டுள்ளவையாக இருக்கின்றன. எரிமலை பொருட்களை (எரிமலைக்குழம்பு, இது மேல்தளத்தையும், [[எரிமலை சாம்பல்|சாம்பலையும்]] விட்டு விலகிவிடுவதால் மாக்மா எனப்படுகிறது) மற்றும் வாயுக்கள் (முக்கியமாக [[எரிமலா#எரிமலைகளின் விளைவுகள்|நீராவி மற்றும் காந்தப்புல வாயுக்கள்]]) வெளியிடுகின்ற துளைகள் நிலவடிமெங்கும் காணப்படுகின்றன. இத்தகைய பல துளைகள், [[ஹவாய்|ஹவாயின்]] [[கேலாய்|கேலாயி]]னுடைய பக்கவாட்டில் உள்ள [[பூயூ|பு{{ஒகினா}}யு{{ஒகினா}}ஓ{{ஒகினா}}ஒ]] போன்ற சிறிய கூம்புகள் உருவாவதற்கு வழிச் செய்கின்றன.
கிரையோ எரிமலைகள் (அல்லது ஐஸ் எரிமலைகள்), குறி்ப்பாக ஜூபிடர் [[சனி]] மற்றும் [[நெப்டியூன்]] கிரகங்களின் நிலவுகளில் உள்ளவை; மற்றும் [[புதைசேற்று எரிமலை|புதைசேற்று எரிமலைகள்]] ஆகியவை பிற எரிமலை வகைகளாகும், இவற்றின் உருவாக்கம் தெரியவராத காந்தப்புல செயல்பாட்டோடு சமப்ந்தப்பட்டவையாகவே உள்ளன. புதைசேற்று எரிமலை உண்மையில் [[தீப்பற்றக்கூடிய|நெருப்புள்ள]] எரிமலையின் துவாரமாக இருப்பது தவிர்த்து, உமிழும் புதைசேற்று எரிமலைகள் நெருப்புள்ள எரிமலைகளின் வெப்பநிலைகளைவிட குறைவானதாகவே உள்ளன.
வரிசை 74:
'''எரிமலைக் கூம்புகள்''' அல்லது '''தழல் கூம்புகள்''' எனப்படுபவை, துளையைச் சுற்றி உருவாகியுள்ள ஸ்கோரியா மற்றும் பைரோகிளாஸ்டிக்ஸ் (இவை இரண்டும் எரிமலை வகைகள் என்பதால் தழல்களை ஒத்திருக்கின்றன) ஆகியவற்றின் மிகச்சிறிய துண்டுகள் உமிழப்படுவதன் காரணமாக உருவாகின்றன. 30 முதல் 400 மீட்டர்கள் வரையிலான கூம்பு வடிவ மலையை உருவாக்கக்கூடிய இவை குறுகிய காலமே நீடிக்கக்கூடியவை. பெரும்பாலான தழல் கூம்புகள் [[மோனோஜெனடிக் எரிமலைத் தளம்|ஒரேயொரு]] முறை மட்டுமே உமிழும். தழல் கூம்புகள் பெரிய எரிமலைகளில் [[பாராசிடிக் கூம்பு|பக்கவாட்டு துவாரங்களாக]] உருவாகலாம் அல்லது அவற்றின் மீதே உருவாகலாம். [[மெக்சிகோ]]விலுள்ள [[பரீகுடின்|பரீகுட்டீன்]] மற்றும் அரிஸோனாவிலுள்ள [[அஸ்தமன எரிமலைவாயில்|சன்செட் கிரேட்டர்]] ஆகியவை தழல் கூம்புகளுக்கான உதாரணங்களாகும்.
[[நியூ மெக்சிகோ]]விலுள்ள, கயா டெல் ரியோ 60 தழல் கூம்புகளுக்கும் அதிகமாக உள்ள [[எரிமலைத் தளம்|எரிமலைப் பகுதி]]யாகும்.
[[படிமம்:Mt.Mayon tam3rd.jpg|thumb|left|மயோன் எரிமலை ஒரு சுழல்வடிவ எரிமலை]]
வரிசை 96:
=== ஆழ்கடல் எரிமலைகள் ===
'''ஆழ்கடல் எரிமலைகள்''' கடல்தளத்தில் உள்ள பொதுவான அம்சங்களாகும். சில உமிழ்கின்றவையாக, ஆழமில்லாத தண்ணீரி்ல் கடல்மட்டத்திற்கு வெளியே நீராவியையும், பாறைத் துகள்களையும் வெளியிட்டு தங்கள் இருப்பைக் காட்டிக்கொள்ளும். அதிக ஆழத்தில் இருக்கின்ற மற்ற பலவற்றிற்கும் மேலுள்ள தண்ணீரின் எடை காரணமாக நீராவி மற்றும் வாயுக்கள் வெடித்துச் சிதறுவது தடுக்கப்படுகிறது, இருப்பினும் அவற்றின் எரிமலை வாயுக்கள் காரணமாக [[ஹைட்ரோபோன்|ஒலியலைக் கருவி]]கள் மற்றும் தண்ணீரை நிறம் மாற்றுதல் மூலம் கண்டுபிடித்துவிட முடியும். படிகக்கல் தொகுதிகளும் ஏற்படலாம்.
பெரிய அளவிலான ஆழ்கடல் உமிழ்வுகள்கூட கடல் மேல்தளத்தை பாதிக்காமல் இருக்கலாம். காற்றோடு ஒப்பிடுகையில் தண்ணீர் விரைவாக குளிர்ச்சியடைவது மற்றும் மிதக்கும்தன்மை அதிகரிப்பதன் காரணமாக, ஆழ்கடல் எரிமலைகள், மேல்தள எரிமலைகளோடு ஒப்பிடும்போது அவற்றின் எரிமலை துவாரங்களின் மீது செங்குத்தான தூண்களை உருவாக்குகின்றன எனலாம். அவை கடல் மேல்தளத்தைப் பிளந்து புதிய தீவுகளை உருவாக்குமளவிற்கு மிகப்பெரியதாக மாற்றமடையலாம். [[பெருத்த எரிமலைக்குழம்பு|பருமனான எரிமலைக்குழம்பு]] ஆழ்கடல் எரிமலைகளின் பொதுவான உமிழ்வு உருவாக்கமாகும்.
[[அதிவெப்ப துளை|உயர்வெப்ப துளைகள்]] இந்த எரிமலைகளுக்கு அருகாமையில் பொதுவாக காணப்படக்கூடியவை மேலும் இவற்றில் சில கரைந்துருகும் கனிமப்பொருளைச் சார்ந்து [[கருப்பு புகைபோக்கி|சில தனிச்சிறப்பான சுற்றுச்சூழல் அமைப்புகளுக்கு உதவுகின்றன]].
[[படிமம்:Herðubreið-Iceland-2.jpg|thumb|ஹர்டபிரீட், ஐஸ்லேண்டில் இருக்கும் டுயாக்களுள் ஒன்று]]
வரிசை 229:
2005 ஆம் ஆண்டு அக்டோபர் 23 முதல் நவம்பர் 1, வரை சியரா நீக்ரா எரிமலை (கலாபகஸ் தீவுகள்) மீது சராசரி செறிவுள்ள சல்பர் டையாக்ஸைடு இருக்கிறது.]]
வெவ்வேறு விதமான [[எரிமலை உமிழ்வுகளின் வகைகள்|எரிமலை உமிழ்வு வகை]]களும் அதுசார்ந்த செயல்பாடுகளும் உள்ளன: [[பிரியாடிக் உமிழ்வுகள்|ஃப்ரீயாடிக் உமிழ்வுகள்]] (நீராவியால் உருவாக்கப்பட்ட உமிழ்வுகள்), உயர் அளவிலான சிலிக்கா [[லாவா|எரிமலைக்குழம்பு]] வெடித்து உமிழ்தல் (எ.கா: ரையோலைட்), குறைவான சிலிக்கா எரிமலைக்குழம்பு பீறிட்டு உமிழப்படுதல் (எ.கா: கருங்கல் வகை), பைரோகிளாஸ்டிக் ஓட்டங்கள், [[லஹர்|லகர்]]கள் (கூளங்களாக ஓடுதல்) மற்றும் [[கார்பன் டையாக்ஸைடு|கரியமில வாயு]] வெளிப்பாடு. இந்தச் செயல்பாடுகள் அனைத்தும் மனிதர்களுக்கு தீங்கானவையாக இருக்கின்றன. [[பூகம்பம்|பூகம்ப]]ங்கள், [[வெப்பப் பாய்வு|வெப்ப ஊற்று]]க்கள், [[நீராவித் துளை|நீராவி]]கள், [[சேற்றுக் கலம்|புதைசேற்று ஊற்று]] மற்றும் [[வெந்நீரூற்று|வெந்நீர் ஊற்று]]க்கள் எரிமலைச் செயல்பாட்டோடு இணைந்திருப்பவை.
வெவ்வேறு எரிமலை வாயுக்களின் செறிவுகளும் ஒரு எரிமலையிலிருந்து மற்றொன்றுக்கு குறிப்பிடத்தக்க அளவு மாறுபடுகிறது. நீர் ஆவியாதல் என்பது கரியமிலவாயு மற்றும் சல்பர் டையாக்ஸைடு ஆகியவற்றைத் தொடர்ந்து வரும் மிதமிஞ்சி இருக்கின்ற எரிமலை வாயு வகைமாதிரியாகும். ஹைட்ரஜன் சல்பைட், ஹைட்ரஜன் குளோரைடு மற்றும் ஹைட்ரஜன் ஃப்ளோரைடு ஆகியவை பிற முதன்மை எரிமலை வாயுக்கள்.
வரிசை 235:
பெரிய, வெடித்துச் சிதறும் எரிமலை உமிழ்வுகள் நீராவி (H<sub>2</sub>O), கார்பன் டையாக்ஸைடு (CO<sub>2</sub>), சல்ஃபர் டையாக்ஸைடு (SO<sub>2</sub>), ஹைட்ரஜன் குளோரைடு (HC1), ஹைட்ரஜன் ஃப்ளோரைடு (HF) மற்றும் சாம்பல் (தூளான மற்றும் [[படிகக்கல்|மென்மை]]யான பாறைகள்) ஆகியவற்றை [[வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள பகுதி|வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள]] பகுதியில் பூமியின் தளத்திற்கும் மேலே 16–32 கிலோமீட்டருக்கு (10–20 மைல்கள்) வீசியெறிகிறது. இவ்வாறு வீசப்படுவதிலிருந்து வரும் மிகவும் குறிப்பிடத்தக்க தாக்கங்கள், செறிவான சல்பேட் [[துகள் கலவை|சார]]ல்களை உருவாக்குகின்ற வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள பகுதியில் விரைவாக கெட்டிப்படுத்துகின்ற சல்பர் டையாக்ஸைடு [[சல்பூரிக் அமிலம்|சல்பூரிக் அமில]]மாக (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>) மாற்றப்படுவதிலிருந்து வருகிறது. இந்தச் சாரல்கள் பூமியின் அல்பிடோவை - [[சூரியன்|சூரிய]]னிலிருந்து வரும் இதன் கதிரியக்க பிரதிபலிப்பு விண்வெளிக்கு திரும்புகிறது - அதிகரிக்கச் செய்கிறது, ஆகவே இது பூமியின் தாழ்வான காற்றுமண்டலம் அல்லது அடிவெளிப்பகுதியைக் குளிர்விக்கிறது; இருப்பினும், அவை பூமியிலிருந்து மேல்நோக்கிப் பரவும் வெப்பத்தை உறி்ஞ்சவும் செய்கின்றன, அவ்விடத்தில் [[காற்றுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள பகுதி|வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள]] பகுதியை வெப்பப்படுத்துகிறது. கடந்த நூற்றாண்டில் நிகழ்ந்த பல்வேறு உமிழ்வுகள், ஒன்றிலிருந்து இரண்டு வருட காலகட்டத்தில் அரை டிகிரி வரை (பாரன்ஹீட் அளவுகோலில்) பூமியின் மேல்தளத்தில் உள்ள சராசரி வெப்பநிலையின் வீழ்ச்சிக்கு காரணமானது - அநேகமாக [[ஹுவாய்நெபூடினா|ஹூவாய்நெப்பூட்டினா]]வின் உமிழ்விலிருந்து வந்த சல்பர் டையாக்ஸைடு [[1601 - 1603 ஆம் ஆண்டின் ரஷ்யப் பஞ்சம்|1601 - 1603 ஆம் ஆண்டின் ரஷ்ய பஞ்சத்திற்கு]] காரணமாக இருக்கலாம்.
இந்த சல்பேட் சாரல்கள், வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள பகுதியில் உள்ள குளோரைன் மற்றும் [[நைட்ரஜன்]] ரசாயன உயிரினங்களை மாற்றுகின்றன அவற்றின் மேல்தளங்களில் உள்ள சிக்கலான [[ரசாயனம்|இரசாயன]] மாற்றங்களை அதிகரிக்கிறது. இந்த விளைவு, [[ஹலோஅல்கனே|குளோரோப்ளோரோகார்பன்]] மாசுபாட்டிலிருந்து அதிகரித்த வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள [[குளோரின்]] உடன் சேர்ந்து, [[ஓஸோன்]] O<sub>3</sub>) பகுதியை அழிக்கின்ற குளோரின் மோனாக்ஸைடை உருவாக்குகிறது.
சாரல்கள் அதிகரித்து கெட்டிப்படுகையில், அவை [[பஞ்சுபோன்ற மேகம்|சுருள் இழை மேக]]ங்களுக்கான பிளவாக செயல்படுகின்ற மேல் அடிவளியில் குடியேறிவிடுகின்றன, அதற்கும் மேல் பூமியின் [[கதிரியக்கம்|கதிரியக்க]]ச் சமநிலையை மேம்படுத்துகிறது.
பெரும்பாலான ஹைட்ரஜன் குளோரைடு (HCl) மற்றும் ஹைட்ரஜன் ப்ளோரைடு (HF) ஆகியவை உமிழப்படும் மேகத்திலுள்ள நீர்த்திவலைகளில் கரைந்து [[அமில மழை]]யாக விரைந்து தரையில் விழுகின்றன. தூண்டப்பட்ட சாம்பலும் வாயுமண்டலத்திற்கு மேலுள்ள பகுதியிலிருந்து விரைவாக விழுகிறது; இவற்றில் பெரும்பாலானவை சில நாட்களிலிருந்து சில வாரங்களுக்குள்ளாக நீக்கப்படுகின்றன. இறுதியில், வெடித்துச் சிதறும் எரிமலை உமிழ்வுகள் பசுமையில்ல வாயுவான [[கார்பன்]] டையாக்சைடை வெளியிடுகிறது, இது பயோஜியோகெமிக்கல் சுழற்சிக்கான கார்பன் மூலாதாரத்தை வழங்குகிறது.
[[File:Rainbow and sulfur dioxide emissions from the Halemaumau vent.jpg|thumb|left|200px|
ஹெலிமா உமாவு துளையிலிருந்து வானவில்லும், சல்பர் டையாக்ஸைடுடன் எரிமலை சாம்பலும்]]
எரிமலைகளிலிருந்து வெளிப்படும் வாயுக்கள் [[அமில மழை]]க்கு இயல்பான பங்களிப்பாளராக இருக்கின்றன. எரிமலைச் செயல்பாடுகள் ஒவ்வொரு ஆண்டும் ஏறத்தாழ 130 முதல் 230 [[கிலோகிராம்#SI மடங்குகள்|டெராகிராம்கள்]] (145 மில்லியன் முதல் 255 மி்ல்லியன் வரையிலான ஷார்ட் டன்கள்) வரையிலான [[கார்பன் டையாக்ஸைடு|கார்பன் டையைக்ஸைடை]] வெளியிடுகிறது.<ref>{{Cite web|url=http://volcanoes.usgs.gov/Hazards/What/VolGas/volgas.html|title=Volcanic Gases and Their Effects|accessdate=2007-06-16|publisher=U.S. Geological Survey|format=HTML}}</ref> எரிமலை உமிழ்வுகள் [[பூமியின் காற்றுமண்டலம்|பூமியின் காற்றுமண்டல]]த்திற்குள்ளாக [[நுண்துகளி|சாரல்களை]] தூண்டக்கூடும்.
வரிசை 255:
பூமியின் [[நிலவு|நிலவில்]] பெரிய எரிமலைகள் எதுவுமில்லை என்பதுடன் தற்போது எந்த எரிமலை நிகழ்வும் இல்லை, இருப்பினும் சமீபத்திய ஆதாரங்கள் அதில் இன்னும் பாதியளவிற்கு உருகிய மையப்பகுதியைக் கொண்டிருப்பதாகத் தெரிவிக்கின்றன.<ref>{{cite journal | author=M. A. Wieczorek, B. L. Jolliff, A. Khan, M. E. Pritchard, B. P. Weiss, J. G. Williams, L. L. Hood, K. Righter, C. R. Neal, C. K. Shearer, I. S. McCallum, S. Tompkins, B. R. Hawke, C. Peterson, J, J. Gillis, B. Bussey | title=The Constitution and Structure of the Lunar Interior | journal=Reviews in Mineralogy and Geochemistry | year=2006 | volume=60 | issue=1 | pages=221–364 | doi= 10.2138/rmg.2006.60.3 }}</ref> எப்படியாயினும், நிலவானது [[லூனார் மேர்|மரியா]] (நிலவில் காணப்படும் கருமையான பாதைகள் [[சந்திரப் பள்ளத்தாக்கு|)பள்ளத்தாக்கு]]கள் மற்றும் [[லூனார் குவிமாடம்|குவிமாடங்கள்]] போன்ற அம்சங்களைக் கொண்டிருக்கலாம்.
[[வீனஸ்]] கோள் 90% [[கருங்கல்வகை|கருங்கல் வகை]]யைக் கொண்டிருக்கிறது, எரிமலை நிகழ்வு அதன் மேல்தளத்தை வடிவமைப்பதில் பெரும் பங்காற்றுகிறது என்பதைக் குறிப்பிடுகிறது. இந்தக் கோளில் கிட்டத்தட்ட 500 மில்லியன் ஆண்டுகளுக்கு முன்பு பெரிய முழு மறுமேல்தளமாக்க நிகழ்வு ஏற்பட்டிருக்கலாம்,<ref>{{cite web | author=D.L. Bindschadler | year = 1995 | url = http://www.agu.org/journals/rg/rg9504S/95RG00281/index.html | title = Magellan: A new view of Venus' geology and geophysics | publisher = American Geophysical Union | accessdate = 2006-09-04 }}</ref> இதை அறிவியலாளர்கள் மேல்தளத்தில் ஏற்பட்ட எரிமலை வாயு தாக்கத்தின் அடர்த்தி எனபதாகக் கூறுவர். எரிமலைக்குழம்பு ஓட்டங்கள் பரவலானவை என்பதுடன் எரிமலையின் வடிவங்கள் பூமியின் தோற்றத்தில் தற்போது இல்லை. கோளின் வாயுமண்டலத்தில் ஏற்படும் மாற்றங்களும் மின்னலின் ஆய்வும் நிகழ்ந்துகொண்டிருக்கும் எரிமலை செயலாற்றல்களுக்கு பங்களித்திருக்கலாம், இருந்தபோதிலும் வீனஸ் கோளில் எரிமலை நிகழ்வுகள் இப்போதும் நிகழ்ந்துகொண்டிருக்கின்றனவா இல்லையா என்பதற்கு எந்த உறுதிப்பாடும் இல்லை. மெகல்லன் விசாரணை மூலம் பெறப்பட்ட ரேடார் ஒலி, அதன் சிகரத்திலும் வடக்குப்பகுதி பக்கவாட்டிலும் சாம்பல் ஓட்ட வடிவத்தில் வீனஸின் உயரமான எரிமலையான [[மாட் மோன்ஸ்|மாட் மோன்ஸில்]] ஒப்பீட்டு ரீதியில் சமீபத்திய எரிமலை நிகழ்வு இருப்பதைக் காட்டுகிறது.
மார்ஸ் கோளில் அழிந்துவிட்ட பல்வேறு எரிமலைகள் இருக்கின்றன, அவற்றில் நான்கு பூமியில் இருப்பதைவிட மிகவும் பெரியதான நீண்ட கவச எரிமலைகளாகும். இவை [[அர்ஸியா மோன்ஸ்|ஆர்ஸியா மோன்ஸ்]], [[அஸ்கிராயஸ் மோன்ஸ்|ஆஸ்கிரேஸ் மோன்ஸ்]], [[ஹெகேட்ஸ் தாலஸ்|ஹெகேட்ஸ் தோலஸ்]], ஒலிம்பஸ் மோன்ஸ் மற்றும் [[பேவனிஸ் மோன்ஸ்|பவோனிஸ் மோன்ஸ்]] ஆகியவற்றை உள்ளடக்கியுள்ளது. இந்த எரிமலைகள் பல மில்லியன் ஆண்டுகளாக அழிந்துபட்டவையாக இருந்திருக்கின்றன,<ref name="ESAmarsvolcanoes">{{cite web|url=http://www.esa.int/esaMI/Mars_Express/SEMLF6D3M5E_0.html|title=Glacial, volcanic and fluvial activity on Mars: latest images |publisher=European Space Agency|accessdate=2006-08-17|date=2005-02-25}}</ref> ஆனால் ஐரோப்பிய ''மார்ஸ் எக்ஸ்பிரஸ்'' விண்வெளி ஓடம், மார்ஸில் சமீபத்திய கடந்த சில ஆண்டுகளில் எரிமலை நிகழ்வு ஏற்ப்ட்டதற்கான ஆதாரங்களைக் கண்டுபிடித்திருக்கின்றன.<ref name="ESAmarsvolcanoes"/>
[[படிமம்:Tvashtarvideo.gif|left|thumb|வாஷ்டர் எரிமலை, ஜூபிடரின் நிலவான ஐயோவின் மேல்தளத்திற்கு மேலாக 330 கி.மீ. (205 மைல்) ப்ளூமை உமிழ்கிறது]]
வரிசை 264:
பிப்ரவரி 2001 ஆம் ஆண்டில், சூரிய மண்டலத்தில் ஏற்பட்ட மிகப்பெரிய எரிமலை உமிழ்வு இயோவில் ஏற்பட்டதாக பதிவுசெய்யப்பட்டுள்ளது.<ref>[http://web.archive.org/20050412165548/www2.keck.hawaii.edu/news/archive/eruption/ "விதிவிலக்காக இயோ ரைவல்ஸில் உள்ள பிரகாசமான உமிழ்வு சூரிய மண்டலத்திலேயே பெரியது", நவம்பர். 13, 2002]</ref> ஜூபிடரின் [[கெய்லியன் நிலவு|கலீலியன் நிலவு]]களிலேயே சிறியதான [[யூரோப்பா (நிலவு)|யூரோப்பா]]வும், அதனுடைய விறைப்பான மேல்தளத்தில் பனிக்கட்டியாக உறையச்செய்கின்ற வகையில் முற்றிலும் தண்ணீரில் நிகழ்பவையாக இருப்பதைத் தவிர்த்து உயிர்த்துடிப்புடைய எரிமலை அமைப்பாகவே காணப்படுகிறது. இந்த நிகழ்முறை [[கிரையோ எரிமலை|கிரையோவால்கோனிஸம்]] எனப்படுகிறது, அத்துடன் [[சூரிய மண்டலம்|சூரிய மண்டல]]த்திலுள்ள வெளிப்புற கோள்களின் நிலவுகளில் மிகவும் பொதுவானதாகவும் காணப்படுகிறது.
1989 ஆம் ஆண்டில் வோயேஜர் 2 விண்வெளி ஓடம், [[நெப்டியூன்|நெப்டியூனின்]] [[இயற்கை செயற்கைக்கோள்|நிலவான]] டிரைடனில் உள்ள கிரையோ எரிமலைகளை ஆராய்ந்துள்ளது, 2005 ஆம் ஆண்டில் [[டிரைடன் (நிலவு)|டிரைடனில்]] கிரையோ எரிமலைகளை (பனிக்கட்டி எரிமலைகள்) கண்டுபிடித்திருக்கிறது, 2005 ஆம் ஆண்டில் [[காசினி-ஹூவாஜன்ஸ்|காஸினி கயோஜென்ஸ்]] விசாரணை, [[சனி]] கோளின் நிலவான [[இன்செலடஸ்(நிலவு)#கிரையோ எரிமலை|என்சைலடஸிலிருந்து உறைந்த பொருட்களை உமிழ்கின்ற ஊற்றுக்கள்]] இருப்பதைக் கண்டுபிடித்துள்ளது.<ref>[http://www.pparc.ac.uk/Nw/enceladus.asp PPARC, ''சனி கோளின் நிலவான இன்செலடஸில் உள்ள காற்றுமண்டலத்தை காசினி கண்டுபிடித்திருக்கிறது'']</ref> இந்த உமிழ்வு தண்ணீர், நீ்ர்ம நைட்ரஜன், தூசி, அல்லது மெதைன் உட்பொருட்களால் உருவாகியிருக்கிறது.
[[சனிக்கோள் சார்ந்த|சனிக்கோள்]] நிலவான [[டைடன் (நிலவு)|டைட்டனில்]] உள்ள கிரையோ எரிமலை மெத்தைனை வெளியேற்றுவதற்கான ஆதாரத்தையும் காஸினி கயோஜென்ஸ் கண்டுபிடித்துள்ளது, அது அதன் காற்றுவெளியில் குறிப்பிடத்தக்க அளவு மெத்தைன் மூலாதாரத்தைக் கொண்டிருப்பதாக நம்பப்படுகிறது.<ref>[http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn7489 NewScientist, ''டைட்டனில் ஹைட்ரோகார்பன் எரிமலை கண்டுபிடிக்கப்பட்டுள்ளது'', ஜூன் 8, 2005]</ref> இது கிரையோ எரிமலை [[கூபியர் பெல்ட் ஆப்ஜெக்ட்|கூபியர் பெல்ட் ஆப்ஜெக்டான]] [[50000 குயெயர்|குவெயரிலும்]] காணப்படுவதாக கருதப்படுகிறது.
வரிசை 271:
''வால்கனோ (Volcano)'' என்ற பெயர் வல்கேனோ அதாவது [[ரோமானிய புராணீகம்|ரோமானிய புராண]]த்தி்ல் [[நெருப்பு]]க் கடவுளின் பெயரான வல்கன் (புராணம்) என்பதிலிருந்து உருவான இத்தாலியின் [[இயோலியன் தீவுகள்|இயோலியன் தீவுகளில்]] உள்ள எரிமலைத் தீவிலிருந்து பெறப்பட்டது.
எரிமலைகளைப் பற்றிய ஆய்வு [[எரிமலையியல்|வால்கனோலஜி]] எனப்படுகிறது, சிலநேரங்களில் "வல்கோனோலஜி"' என்றும் உச்சரிக்கப்படுகிறது.
இந்தத் தீவிற்கான ரோமானியப் பெயரான ''[[வல்கேனோ]]'' பெரும்பாலான நவீன ஐரோப்பிய மொழிகளில் உள்ள ''எரிமலை'' க்கான வார்த்தையை வழங்கியுள்ளது.
வரிசை 293:
| publisher = Korean Air Lines Co., Ltd.
}}
</ref> இதற்கு நேர்மாறாக முதலில் சொல்லப்பட்ட கருத்தாக்கம், மவுண்ட் எட்னா மற்றும் [[ஸ்ட்ரோம்போலி|ஸ்ட்ராம்போலி]] உமிழ்வுகளுக்கு சாட்சியாக இருந்தவரான [[ஜீசஸ் சமூகம்|ஜீஸூ]]ட்டைச் சேர்ந்த [[அதானேசியஸ் கிர்ச்சர்|அதானேஸியஸ் கிர்ச்சர்]] (1602–1680) என்பவரால் முன்மொழியப்பட்டதாகும், இவர் [[வசூவியஸ்|வஸூவியஸ்]] மேல்ஓட்டைப் பார்வையிட்டு தனது பார்வையை பதிப்பித்துள்ளார், இதில் பூமியானது மையத்திலுள்ள நெருப்புடன் [[சல்பர்]], பிடுமன் மற்றும் [[நிலக்கரி]] ஆகியவை எரிவதன் காரணமாக பல்வேறுவிதமான இதரவற்றுடன் தொடர்புகொள்வதாக தெரிவித்துள்ளார்.
பூமியின் [[மேண்டில் (நிலவியல்)|மெல்லிய]] அமைப்பு பாதியளவு கெட்டியான பொருளாக மாற்றமடைகிறது என்ற நவீன புரிதலுக்கு முன்னர் எரிமலைச் செயலுக்கான முன்மொழியப்பட்ட விளக்கங்களாக நிறைய இருந்துள்ளன.
வரிசை 320:
* உயிருக்கு ஆபத்து விளைவிக்கும் இயற்கை பேரழிவுகளின் பட்டியல்
'''குறிப்பிட்ட இடங்கள்'''
* ஐஸ்லேண்ட் வெப்பப்பகுதி
வரிசை 341:
[[பகுப்பு:எரிமலைகள்|*]]
[[பகுப்பு:AFTv5Test]]
| |||