மக்னீசியம் ஐதரைடு

வேதிச் சேர்மம்

மக்னீசியம் ஐதரைடு (Magnesium hydride) என்பது MgH2 என்ற மூலக்கூற்று வாய்ப்பாட்டால் விவரிக்கப்படும் ஒரு கனிம வேதியியல் சேர்மமாகும். இச்சேர்மத்தின் எடையில் 7.66% ஐதரசனைக் கொண்டுள்ளது. ஐதரசன் சேமிப்பு ஊடகமாகவும் ஆய்வு செய்யப்பட்டுள்ளது.[2]

மக்னீசியம் ஐதரைடு
பெயர்கள்
ஐயூபிஏசி பெயர்
மக்னீசியம் ஐதரைடு
இனங்காட்டிகள்
7693-27-8 Y
ChEBI CHEBI:25107 Y
ChemSpider 16787263 Y
EC number 231-705-3
InChI
  • InChI=1S/Mg.2H Y
    Key: RSHAOIXHUHAZPM-UHFFFAOYSA-N Y
  • InChI=1/Mg.2H/rH2Mg/h1H2
    Key: RSHAOIXHUHAZPM-HZAFDXBCAG
யேமல் -3D படிமங்கள் Image
பப்கெம் 107663
  • [MgH2]
UNII Y93032D743 Y
பண்புகள்
MgH2
வாய்ப்பாட்டு எடை 26.3209 கி/மோல்
தோற்றம் வெண் படிகங்கள்
அடர்த்தி 1.45 கி/செ.மீ3
உருகுநிலை 327 °C (621 °F; 600 K) சிதைவடையும்
சிதைவடையும்
கரைதிறன் டை எத்தில் ஈதர் கரைப்பானில் கரையாது
கட்டமைப்பு
படிக அமைப்பு நாற்கோணம்
வெப்பவேதியியல்
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
-75.2 கிலோயூல்/மோல்
நியம மோலார்
எந்திரோப்பி So298
31.1 யூல்/மோல் கெல்வின்
வெப்பக் கொண்மை, C 35.4 யூல்/மோல் கெல்வின்
தீங்குகள்
முதன்மையான தீநிகழ்தகவுகள் காற்றில் தானே தீப்பற்றும்[1]
தொடர்புடைய சேர்மங்கள்
ஏனைய நேர் மின்அயனிகள் பெரிலியம் ஐதரைடு
கால்சியம் ஐதரைடு
இசுட்ரோன்சியம் ஐதரைடு
பேரியம் ஐதரைடு
மாறுதலாக ஏதும் சொல்லவில்லை என்றால் கொடுக்கப்பட்ட தரவுகள் யாவும்
பொருள்கள் அவைகளின் இயல்பான வெப்ப அழுத்த நிலையில் (25°C, 100kPa) இருக்கும்.
| colspan=2 |  Y verify (இதுY/N?)

தயாரிப்பு

தொகு

1951 ஆம் ஆண்டில் மக்னீசியம், ஐதரசன் ஆகிய தனிமங்களில் இருந்து தயாரிக்கப்பட்டது. MgI2 வினையூக்கியின் முன்னிலையில் அதிக அழுத்தம் மற்றும் வெப்பநிலையில் (200 வளிமண்டல அழுத்தம், 500 °செல்சியசு) மக்னீசியம் உலோகத்துடன் நேரடியாக ஐதரசனைச் சேர்த்து ஐதரசனேற்றம் செய்து மக்னீசியம் ஐதரைடு தயாரிக்கப்பட்டது:[3]

Mg + H2 → MgH2

கோளகை அரைவை எந்திரத்தில் உற்பத்தி செய்யப்படும் நுண்படிக மக்னீசியத்தைப் பயன்படுத்தி Mg மற்றும் H2 தனிமங்களிலிருந்து குறைந்த வெப்பநிலையில் மக்னீசியம் ஐதரைடு உற்பத்தி ஆய்வு செய்யப்பட்டது.[4] பிற தயாரிப்பு முறைகளில் பின்வருவன அடங்கும்:

  • மக்னீசியம் ஆந்த்ரசீனின் ஐதரசனேற்ற வினையில் மக்னீசியம் ஐதரைடு உருவாகும்.:[5]
Mg(ஆந்த்ரசீன்) + H2 → MgH2
  • பீனைல்சிலேனுடன் ஈதர் அல்லது ஐதரோகார்பன் கரைப்பான்களில் கரைக்கப்பட்ட டைபியூட்டைல் மக்னீசியம் சேர்மத்துடன் டெட்ரா ஐதரோ பியூரான் அல்லது டெட்ராமெத்திலெத்திலீன்டையமீன் ஈந்தணைவி முன்னிலையில் சிக்கலான MgH2 இன் தயாரிப்பான MgH2.THF தயாரிக்கப்படுகிறது.[1]

கட்டமைப்

தொகு

அறை வெப்பநிலையில் α-MgH2 வடிவம் ஓர் உரூட்டைல் கட்டமைப்பைக் கொண்டுள்ளது.[7] மக்னீசியம் ஐதரைடுக்கு குறைந்தபட்சம் நான்கு உயர் அழுத்த வடிவங்கள் உள்ளன: α-PbO2 கட்டமைப்பைக் கொண்ட γ-MgH2[8], Pa-3 என்ற இடக்குழுவுடன் கூடிய கனசதுர β-MgH2[9] , Pbc21 என்ற இடக்குழுவுடன் கூடிய செஞ்சாய்சதுர எச்பி1 மற்றும் Pnma என்ற இடக்குழுவுடன் கூடிய செஞ்சாய்சதுர எச்பி2 [10] ஆகியவை மக்னீசியம் ஐதரைடு வடிவங்களாகும். கூடுதலாக ஒரு விகிதவியலுக்கு ஒவ்வாத MgH(2-δ) வடிவமும் வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளது. ஆனால் இது மிகச் சிறிய துகள்களுக்கு மட்டுமே இருப்பதாகத் தோன்றுகிறது. [11]
(பேரளவு MgH2 சேர்மத்திற்கு விகிதவியல் அவசியமாகும். ஏனெனில், இது H காலியிடங்களின் மிகக் குறைந்த செறிவுகளுக்கு மட்டுமே இடமளிக்கும்) [12]).

பிணைப்பு

தொகு

உரூட்டைல் வடிவத்தில் காணப்படும் பிணைப்பு சில சமயங்களில் முற்றிலும் அயனிப்பிணைப்பாக இல்லாமல் இயற்கையில் ஓரளவு சகப்பிணைப்பு என்று விவரிக்கப்படுகிறது.[13] மின் விசையை அதிகப்படுத்தும் சாதன எக்சுகதிர் விளிம்பு விளைவு சோதனை மூலம் மேற்கொள்ளப்பட்ட மின்னூட்ட அடர்த்தி நிர்ணயம், மக்னீசியம் அணு முழுமையாக அயனியாக்கம் அடைந்து கோள வடிவில் உள்ளது என்றும் ஐதரைடு அயனி நீளமானது என்பதையும் குறிக்கிறது.[14] MgH, MgH2, Mg2H, Mg2H2, Mg2H3 மற்றும் Mg2H4 ஆகிய மக்னீசியம் ஐதரைடின் மூலக்கூறுகள் அதிர்வு நிறமாலை மூலம் அடையாளம் காணப்பட்டுள்ளன. இம்மூலக்கூறு வடிவங்கள் 10 கெல்வினுக்கும் குறைவான அணிக்கோவையில் தனிமைப்படுத்தப்பட்ட மாதிரிகளில் கண்டறியப்பட்டுள்ளன. இவை ஐதரசனின் சீரொளி நீக்கம் செய்யப்பட்டதைத் தொடர்ந்து உருவாகின்றன. [15] Mg2H4 மூலக்கூறு இருபடி அலுமினியம் ஐதரைடு (Al2H6) போன்ற ஒரு பாலம் அமைப்பைக் கொண்டுள்ளது.[15]

வினைகள்

தொகு

மக்னீசியம் ஐதரைடு தண்ணீருடன் நன்றாக வினைபுரிகிறது. ஐதரசன் வாயு வெளியிடப்படுகிறது.

MgH2 + 2 H2O → 2 H2 + Mg(OH)2

287 °செல்சியசு வெப்பநிலையில் 1 பார் அழுத்தத்தில்[16] சிதைந்து ஐதரசனை உருவாக்குகிறது.[16] மீளக்கூடிய ஐதரசன் சேமிப்பு ஊடகமாக MgH2 சேர்மத்தைப் பயன்படுத்துவதில் அதிக வெப்பநிலை ஒரு வரம்பாகக் கருதப்படுகிறது:[17]

MgH2 → Mg + H2

மேற்கோள்கள்

தொகு
  1. 1.0 1.1 Michalczyk, Michael J (1992). "Synthesis of magnesium hydride by the reaction of phenylsilane and dibutylmagnesium". Organometallics 11 (6): 2307–2309. doi:10.1021/om00042a055. 
  2. Bogdanovic, Borislav (1985). "Catalytic Synthesis of Organolithium and Organomagnesium Compounds and of Lithium and Magnesium Hydrides - Applications in Organic Synthesis and Hydrogen Storage". Angewandte Chemie International Edition in English 24 (4): 262–273. doi:10.1002/anie.198502621. 
  3. Egon Wiberg; Heinz Goeltzer; Richard Bauer (1951). "Synthese von Magnesiumhydrid aus den Elementen". Zeitschrift für Naturforschung B 6b: 394. http://zfn.mpdl.mpg.de/data/Reihe_B/6/ZNB-1951-6b-0394_n.pdf. 
  4. Zaluska, A; Zaluski, L; Ström–Olsen, J.O (1999). "Nanocrystalline magnesium for hydrogen storage". Journal of Alloys and Compounds 288 (1–2): 217–225. doi:10.1016/S0925-8388(99)00073-0. 
  5. Bogdanović, Borislav; Liao, Shih-Tsien; Schwickardi, Manfred; Sikorsky, Peter; Spliethoff, Bernd (1980). "Catalytic Synthesis of Magnesium Hydride under Mild Conditions". Angewandte Chemie International Edition in English 19 (10): 818. doi:10.1002/anie.198008181. 
  6. Barbaras, Glenn D; Dillard, Clyde; Finholt, A. E; Wartik, Thomas; Wilzbach, K. E; Schlesinger, H. I (1951). "The Preparation of the Hydrides of Zinc, Cadmium, Beryllium, Magnesium and Lithium by the Use of Lithium Aluminum Hydride1". Journal of the American Chemical Society 73 (10): 4585. doi:10.1021/ja01154a025. 
  7. Zachariasen, W. H; Holley, C. E; Stamper, J. F (1963). "Neutron diffraction study of magnesium deuteride". Acta Crystallographica 16 (5): 352. doi:10.1107/S0365110X63000967. 
  8. Bortz, M; Bertheville, B; Böttger, G; Yvon, K (1999). "Structure of the high pressure phase γ-MgH2 by neutron powder diffraction". Journal of Alloys and Compounds 287 (1–2): L4–L6. doi:10.1016/S0925-8388(99)00028-6. 
  9. Vajeeston, P; Ravindran, P; Hauback, B. C; Fjellvåg, H; Kjekshus, A; Furuseth, S; Hanfland, M (2006). "Structural stability and pressure-induced phase transitions inMgH2". Physical Review B 73 (22): 224102. doi:10.1103/PhysRevB.73.224102. Bibcode: 2006PhRvB..73v4102V. 
  10. Moriwaki, Toru; Akahama, Yuichi; Kawamura, Haruki; Nakano, Satoshi; Takemura, Kenichi (2006). "Structural Phase Transition of Rutile-Type MgH2at High Pressures". Journal of the Physical Society of Japan 75 (7): 074603. doi:10.1143/JPSJ.75.074603. Bibcode: 2006JPSJ...75g4603M. 
  11. Schimmel, H. Gijs; Huot, Jacques; Chapon, Laurent C; Tichelaar, Frans D; Mulder, Fokko M (2005). "Hydrogen Cycling of Niobium and Vanadium Catalyzed Nanostructured Magnesium". Journal of the American Chemical Society 127 (41): 14348–54. doi:10.1021/ja051508a. பப்மெட்:16218629. 
  12. Grau-Crespo, R.; K. C. Smith; T. S. Fisher; N. H. de Leeuw; U. V. Waghmare (2009). "Thermodynamics of hydrogen vacancies in MgH2 from first-principles calculations and grand-canonical statistical mechanics". Physical Review B 80 (17): 174117. doi:10.1103/PhysRevB.80.174117. Bibcode: 2009PhRvB..80q4117G. 
  13. எஃப். ஆல்பர்ட் காட்டன்; சாப்ரி வில்கின்சன்; கார்லோசு முரில்லோ; மேன்பிரட் பாக்மன் (1999), Advanced Inorganic Chemistry (6வது ed.), நியூ யார்க்கு: வைலி-இன்டசயின்சு, பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0-471-19957-5
  14. Noritake, T; Towata, S; Aoki, M; Seno, Y; Hirose, Y; Nishibori, E; Takata, M; Sakata, M (2003). "Charge density measurement in MgH2 by synchrotron X-ray diffraction". Journal of Alloys and Compounds 356-357: 84–86. doi:10.1016/S0925-8388(03)00104-X. 
  15. 15.0 15.1 Wang, Xuefeng; Andrews, Lester (2004). "Infrared Spectra of Magnesium Hydride Molecules, Complexes, and Solid Magnesium Dihydride". The Journal of Physical Chemistry A 108 (52): 11511. doi:10.1021/jp046410h. Bibcode: 2004JPCA..10811511W. 
  16. McAuliffe, T. R. (1980). Hydrogen and Energy (illustrated ed.). Springer. p. 65. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-349-02635-7. Extract of page 65
  17. Schlapbach, Louis; Züttel, Andreas (2001). "Hydrogen-storage materials for mobile applications". Nature 414 (6861): 353–8. doi:10.1038/35104634. பப்மெட்:11713542. Bibcode: 2001Natur.414..353S. http://doc.rero.ch/record/6025/files/zuttel_hsm.pdf. 
"https://ta.wikipedia.org/w/index.php?title=மக்னீசியம்_ஐதரைடு&oldid=4174946" இலிருந்து மீள்விக்கப்பட்டது