10-ஆம் நூற்றாண்டு
10ம் நூற்றாண்டு (10th century) என்பது யூலியன் நாட்காட்டியின்படி கி.பி. 901 தொடக்கம் கி.பி. 1000 வரையான காலப்பகுதியை குறிக்கிறது. மேலும், 1 ஆம் ஆயிரமாண்டின் கடைசி நூற்றாண்டும் ஆகும். இந்த காலகட்டத்தில் பைசாந்தியப் பேரரசு மற்றும் சீனாவின் ஆகியவை மிகவும் சக்திவாய்ந்த மற்றும் மேலாதிக்க அரசுகளாக இருந்தன.
| ஆயிரமாண்டுகள்: | 2-ஆம் ஆயிரமாண்டு |
| நூற்றாண்டுகள்: | 9-ஆம் நூற்றாண்டு - 10-ஆம் நூற்றாண்டு - 11-ஆம் நூற்றாண்டு |
| பத்தாண்டுகள்: | 900கள் 910கள் 920கள் 930கள் 940கள் 950கள் 960கள் 970கள் 980கள் 990கள் |
சீனாவில், சொங் வம்சம் நிறுவப்பட்டது, தாங் வம்சத்தின் வீழ்ச்சி மற்றும் பின்வந்த ஐந்து வம்சங்கள் மற்றும் பத்து இராச்சியங்கள் காலத்திற்குப் பிறகு சீனாவின் பெரும்பகுதி மீண்டும் ஒன்றிணைந்தது. முஸ்லிம் உலகம் ஒரு கலாச்சார உச்சநிலையை அனுபவித்தது. குறிப்பாக குர்துபா கலீபகத்தின் கீழ் அல்-அந்தலுஸ் காலத்திலும் இஸ்மாயில் சமானியின் கீழ் சமனிட் பேரரசிலும் இது இருந்தது.
குறைக்கப்பட்ட மத்திய அதிகாரத்துடன் [[அப்பாசியக் கலிபகம்]] தொடர்ந்து இருந்து வந்தது. கூடுதலாக, பைசாந்தியப் பேரரசுக்கு ஒரு கலாச்சார செழிப்பு இருந்தது. இது இழந்த சில பிரதேசங்களையும், முதலாம் பல்கேரிய பேரரசு மற்றும் ஓட்டோனிய மறுமலர்ச்சியின் போது புனித உரோமானியப் பேரரசையும் மீண்டும் கைப்பற்றியது. வரலாற்றாசிரியர் லின் ஒயிட், "நவீன கண்களுக்கு, இது இருண்ட காலத்தின் இருண்ட காலத்தின் இருண்ட காலகட்டம் ... இருட்டாக இருந்தால், அது கருவறையின் இருள்" என்று குறிப்பிடுகிறார்.[1] சீசர் பரோனியஸ் இதை இரும்பு நூற்றாண்டு என்று பிரபலமாக வர்ணித்தார் .அதே நேரத்தில் லோரென்சோ வல்லா இதற்கு "ஈயம் மற்றும் இரும்பின் வயது" என்று ஒத்த பெயரைக் கொடுத்தார்.[2]:2
நிகழ்வுகள்
தொகு- மத்திய காலத்திய வெப்ப காலம் ஆரம்பம்.[3]
- கிறிஸ்தவ நூபியன் இராச்சியம் அதன் செழிப்பு மற்றும் இராணுவ சக்தியின் உச்சத்தை அடைகிறது ( சூடானின் வரலாற்றைப் பார்க்கவும்).
- சுமார். 909 : குடாமா பழங்குடியினரின் கபிலியில் பாத்திம கலிபகத்தின் ஆட்சி உருவானது.
- சுமார். 948 : தென்கிழக்கு நைஜீரியாவில் நிரி இராச்சியம் தொடங்கியது.
- பைசாந்தியப் பேரரசு தனது உன்னத நிலையை அடைந்தது.
- தற்கால தெற்கு ஐக்கிய அமெரிக்காவில் மிசிசிப்பிய கலாசாரம் ஆரம்பமானது.
- சுமார். 980 : கெய்ரோவில் பாத்திம வம்சத்தால் அல்-அசார் பல்கலைக்கழகம் நிறுவப்பட்டது.
- பர்மாவில் உள்ள பாகனில் பௌத்தக் கோவில் கட்டுமானம் தொடங்குகிறது.
- சம்பா இராச்சியத்தைச் சேர்ந்த கடற்படையினர் மற்றும் வணிகர்கள் புருனே மற்றும் மா-ஐ உடன் தொடர்பு கொண்டிருந்தனர்.
- முதலாம் பராந்தக சோழன் பாண்டியர்களை தென்னிந்தியாவில் இருந்து இலங்கைக்கு விரட்டினான். பின்னர் இலங்கையையும் கைப்பற்றினான்(910).
- 914 : பாலியை வர்மதேவ வம்சம் ஆட்சி செய்கிறது.[4]
- 928 : வடக்கு ஈரானில் ஜியாரிட் வம்சம் நிறுவப்பட்டது.
- 928: வாவா மன்னரின் ஆட்சியின் போது, கெவு சமவெளியில் உள்ள மாதரம் இராச்சியத்தின் தலைநகரம், மெராபி எரிமலையின் பாரிய வெடிப்பினால் அழிக்கப்பட்டது.
- சுவீடனின் ஆளுமை கருங் கடல் வரை பரவியது.
- இரண்டாம் தைலப்பா (973-997) என்பவனின் கீழ் சாளுக்கியர் மீண்டும் புகழ் பெறத் தொடங்கினர்.
மேற்கோள்கள்
தொகு- ↑ Quoted in The Tenth Century: How Dark the Dark Ages?, edited by Robert Sabatino Lopez. Holt, Rinehart and Winston: 1959.
- ↑ Barrow, Julia. "Authority and Reform. Historiographical Frameworks for Understanding Tenth and Eleventh-Century Bishops." The Medieval Low Countries 6 (2019): 9-25.
- ↑ E. Mann, Michael (2009). "Global Signatures and Dynamical Origins of the Little Ice Age and Medieval Climate Anomaly" (PDF). geo.umass.edu. p. 1257. பார்க்கப்பட்ட நாள் 26 August 2022.
- ↑ Soekmono, R, Drs., Pengantar Sejarah Kebudayaan Indonesia 2, 2nd ed. Penerbit Kanisius, Yogyakarta, 1973, 5th reprint edition in 1988 p.52
மேலும் படிக்க
தொகு- Heinrich Fichtenau: Living in the Tenth century: Mentalities and Social Orders (transl. Patrick J. Geary; Chicago cool London: 1991).