தெத்திசு (துணைக்கோள்)
(தெதைஸ் (துணைக்கோள்) இலிருந்து வழிமாற்றப்பட்டது)
தெத்திசு (Tethys) அல்லது சனி III (Saturn III) என்பது சனிக் கோளின் நடுத்தர அளவுடைய இயற்கைத் துணைக்கோள் ஆகும். இது கிட்டத்தட்ட 1,060 கிமீ (660 மைல்) விட்டமுடையது. இது 1684 ஆம் ஆண்டு மார்ச் மாதம் 21ஆம் திகதி ஜி. டி. காசினி என்பவரால் கண்டறியப்பட்டது. கிரேக்கத் தொன்மப் பாத்திரமான தெத்திசு என்பவளின் பெயரால் அழைக்கப்படுகிறது. சனியின் துணைக் கோள்களிலேயே என்சலடசு துணைக்கோளுக்கு அடுத்ததாகவுள்ள மிகவும் பிரகாசமான இரண்டாவது துணைக்கோள் இதுவாகும்.
 காசினி விண்கலத்தில் இருந்து தெத்திசு 11 ஏப்ரல் 2015 |
|
கண்டுபிடிப்பு
| |
|---|---|
| கண்டுபிடித்தவர்(கள்) | ஜி. டி. காசினி |
| கண்டுபிடிப்பு நாள் | மார்ச் 21, 1684 |
பெயர்க்குறிப்பினை
| |
| வேறு பெயர்கள் | சனி III |
| அரைப்பேரச்சு | 294619 km |
| மையத்தொலைத்தகவு | 0.0001[1] |
| சுற்றுப்பாதை வேகம் | 1.887802 d[2] |
| சராசரி சுற்றுப்பாதை வேகம் | 11.35 கிமீ/செ |
| சாய்வு | 1.12° (சனியின் நிலநடுக்கோட்டிற்கு) |
| இது எதன் துணைக்கோள் | சனி |
சிறப்பியல்பு
| |
| பரிமாணங்கள் | 1076.8 × 1057.4 × 1052.6 km[3] |
| சராசரி ஆரம் | 531.1±0.6 km (0.083 Earths)[3] |
| நிறை | (6.17449±0.00132)×1020 kg[4] (1.03×10-4 Earths) |
| அடர்த்தி | 0.984±0.003 g/cm³ [3] |
| நிலநடுக்கோட்டு ஈர்ப்புமையம் | 0.147 மீ/செ² [a] |
| விடுபடு திசைவேகம் | 0.394 km/s[b] |
| சுழற்சிக் காலம் | ஒத்திசைவு[5] |
| அச்சுவழிச் சாய்வு | சுழி |
| எதிரொளி திறன் | |
| வெப்பநிலை | 86±1 K[9] |
| தோற்ற ஒளிர்மை | 10.2[10] |
| பெயரெச்சங்கள் | தெத்தியான் |
குறிப்புகள்
தொகு- ↑ மேற்பரப்பு ஈர்ப்பு: , இங்கு திணிவு m, ஈர்ப்பியல் மாறிலி G, ஆரை r.
- ↑ விடுபடு திசைவேகம்: √2Gm/r, இங்கு திணிவு m, ஈர்ப்பியல் மாறிலி G, ஆரை r.
மேற்கோள்கள்
தொகு- ↑ Jacobson 2010 SAT339.
- ↑ Williams D. R. (22 February 2011). "Saturnian Satellite Fact Sheet". NASA. Archived from the original on 12 July 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 September 2014.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Roatsch Jaumann et al. 2009, ப. 765, Tables 24.1–2.
- ↑ Jacobson Antreasian et al. 2006.
- ↑ Jaumann Clark et al. 2009, ப. 659.
- ↑ Verbiscer French et al. 2007.
- ↑ Jaumann Clark et al. 2009, ப. 662, Table 20.4.
- ↑ Howett Spencer et al. 2010, ப. 581, Table 7.
- ↑ Stone & Miner 1982.
- ↑ Observatorio ARVAL.
குறிப்புதவிகள்
தொகு- Canup, R. M. (12 December 2010). "Origin of Saturn's rings and inner moons by mass removal from a lost Titan-sized satellite". Nature 468 (7326): 943–6. doi:10.1038/nature09661. பப்மெட்:21151108. Bibcode: 2010Natur.468..943C.
- Carvano, J. M.; Migliorini, A.; Barucci, A.; Segura, M.; CIRS Team (April 2007). "Constraining the surface properties of Saturn's icy moons, using Cassini/CIRS emissivity spectra". Icarus 187 (2): 574–583. doi:10.1016/j.icarus.2006.09.008. Bibcode: 2007Icar..187..574C.
- Giovanni Domenico Cassini (1686–1692). "An Extract of the Journal Des Scavans. Of April 22 st. N. 1686. Giving an Account of Two New Satellites of Saturn, Discovered Lately by Mr. Cassini at the Royal Observatory at Paris". Philosophical Transactions of the Royal Society of London 16 (179–191): 79–85. doi:10.1098/rstl.1686.0013.
- "Cassini Solstice Mission: Saturn Tour Dates: 2011". JPL/NASA. Archived from the original on 19 செப்டெம்பர் 2011. பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 திசம்பர் 2011.
- (10–14 March 2008) "Thermal and Orbital Evolution of Tethys as Constrained by Surface Observations"(PDF). 39th Lunar and Planetary Science Conference, (Lunar and Planetary Science XXXIX). LPI Contribution No. 1391. 12 December 2011 அன்று அணுகப்பட்டது.
- Cook, Jia-Rui C. (16 August 2010). "Move Over Caravaggio: Cassini's Light and Dark Moons". JPL/NASA. Archived from the original on 18 செப்டம்பர் 2019. பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 December 2011.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help); Invalid|ref=harv(help) - Dones, L.; Chapman, C. R.; McKinnon, W. B.; Melosh, H. J.; Kirchoff, M. R.; Neukum, G.; Zahnle, K. J. (2009). "Icy Satellites of Saturn: Impact Cratering and Age Determination". Saturn from Cassini-Huygens. pp. 613–635. எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.1007/978-1-4020-9217-6_19. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4020-9216-9.
- Filacchione, G.; Capaccioni, F.; McCord, T. B.; Coradini, A.; Cerroni, P.; Bellucci, G.; Tosi, F.; d'Aversa, E. et al. (January 2007). "Saturn's icy satellites investigated by Cassini-VIMS: I. Full-disk properties: 350–5100 nm reflectance spectra and phase curves". Icarus 186 (1): 259–290. doi:10.1016/j.icarus.2006.08.001. Bibcode: 2007Icar..186..259F.
- Giese, B.; Wagner, R.; Neukum, G.; Helfenstein, P.; Thomas, P. C. (2007). "Tethys: Lithospheric thickness and heat flux from flexurally supported topography at Ithaca Chasma". Geophysical Research Letters 34 (21): 21203. doi:10.1029/2007GL031467. Bibcode: 2007GeoRL..3421203G. http://ciclops.org/media/sp/2007/4702_10268_0.pdf.
- Van Helden, Albert (August 1994). "Naming the satellites of Jupiter and Saturn" (PDF). The Newsletter of the Historical Astronomy Division of the American Astronomical Society (32): 1–2 இம் மூலத்தில் இருந்து 14 March 2012 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20120314073252/http://had.aas.org/hadnews/HADN32.pdf. பார்த்த நாள்: 17 December 2011.
- Hillier, John; Squyres, Steven W. (August 1991). "Thermal stress tectonics on the satellites of Saturn and Uranus". Journal of Geophysical Research 96 (E1): 15,665–15,674. doi:10.1029/91JE01401. Bibcode: 1991JGR....9615665H.
- Howett, C. J. A.; Spencer, J. R.; Pearl, J.; Segura, M. (April 2010). "Thermal inertia and bolometric Bond albedo values for Mimas, Enceladus, Tethys, Dione, Rhea and Iapetus as derived from Cassini/CIRS measurements". Icarus 206 (2): 573–593. doi:10.1016/j.icarus.2009.07.016. Bibcode: 2010Icar..206..573H.
- Hussmann, Hauke; Sohl, Frank; Spohn, Tilman (November 2006). "Subsurface oceans and deep interiors of medium-sized outer planet satellites and large trans-neptunian objects". Icarus 185 (1): 258–273. doi:10.1016/j.icarus.2006.06.005. Bibcode: 2006Icar..185..258H. https://www.researchgate.net/profile/Tilman_Spohn/publication/225019299_Subsurface_Oceans_and_Deep_Interiors_of_Medium-Sized_Outer_Planet_Satellites_and_Large_Trans-Neptunian_Objects/links/55018a3a0cf24cee39f7b952.pdf.
- Jacobson, R. A.; Antreasian, P. G.; Bordi, J. J.; Criddle, K. E.; Ionasescu, R.; Jones, J. B.; Mackenzie, R. A.; Meek, M. C. et al. (December 2006). "The Gravity Field of the Saturnian System from Satellite Observations and Spacecraft Tracking Data". The Astronomical Journal 132 (6): 2520–2526. doi:10.1086/508812. Bibcode: 2006AJ....132.2520J. http://iopscience.iop.org/1538-3881/132/6/2520/fulltext.
- Jacobson, R.A. (2010). "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". SAT339 – JPL satellite ephemeris. JPL/NASA. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 October 2010.
- Jaumann, R.; Clark, R. N.; Nimmo, F.; Hendrix, A. R.; Buratti, B. J.; Denk, T.; Moore, J. M.; Schenk, P. M.; Ostro, S. J.; Srama, Ralf (2009). "Icy Satellites: Geological Evolution and Surface Processes". Saturn from Cassini-Huygens. pp. 637–681. எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.1007/978-1-4020-9217-6_20. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4020-9216-9.
- Johnson, T. V.; Estrada, P. R. (2009). "Origin of the Saturn System". Saturn from Cassini-Huygens. pp. 55–74. எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.1007/978-1-4020-9217-6_3. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4020-9216-9.
{{cite book}}: Invalid|ref=harv(help) - Khurana, K.; Russell, C.; Dougherty, M. (February 2008). "Magnetic portraits of Tethys and Rhea". Icarus 193 (2): 465–474. doi:10.1016/j.icarus.2007.08.005. Bibcode: 2008Icar..193..465K.
- William Lassell (14 January 1848). "Observations of satellites of Saturn". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 8 (3): 42–43. doi:10.1093/mnras/8.3.42. Bibcode: 1848MNRAS...8...42L. http://adsabs.harvard.edu//full/seri/MNRAS/0008//0000042.000.html. பார்த்த நாள்: 18 December 2011.
- Matson, D. L.; Castillo-Rogez, J. C.; Schubert, G.; Sotin, C.; McKinnon, W. B. (2009). "The Thermal Evolution and Internal Structure of Saturn's Mid-Sized Icy Satellites". Saturn from Cassini-Huygens. pp. 577–612. எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.1007/978-1-4020-9217-6_18. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4020-9216-9.
- Moore, Jeffrey M.; Schenk, Paul M.; Bruesch, Lindsey S.; Asphaug, Erik; McKinnon, William B. (October 2004). "Large impact features on middle-sized icy satellites" (PDF). Icarus 171 (2): 421–443. doi:10.1016/j.icarus.2004.05.009. Bibcode: 2004Icar..171..421M. http://planets.oma.be/ISY/pdf/article_Icy.pdf.
- Muller, Daniel. "Pioneer 11 Full Mission Timeline". பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 December 2011.
- Muller, Daniel. "Missions to Tethys". Archived from the original on 3 March 2011. பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 September 2014.
- "Voyager Mission Description". The Rings Node of NASA's Planetary Data System. 1997-02-19. Archived from the original on 28 April 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் 16 September 2014.
- Observatorio ARVAL (15 April 2007). "Classic Satellites of the Solar System". Observatorio ARVAL. Archived from the original on 25 டிசம்பர் 2018. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 December 2011.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - Ostro, S.; West, R.; Janssen, M.; Lorenz, R.; Zebker, H.; Black, G.; Lunine, J.; Wye, L. et al. (August 2006). "Cassini RADAR observations of Enceladus, Tethys, Dione, Rhea, Iapetus, Hyperion, and Phoebe" (PDF). Icarus 183 (2): 479–490. doi:10.1016/j.icarus.2006.02.019. Bibcode: 2006Icar..183..479O. http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/40235/1/05-3668.pdf. பார்த்த நாள்: 2018-03-10.
- Price, Fred William (2000). The Planet Observer's Handbook. Cambridge; New York: Cambridge University Press. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-78981-3.
{{cite book}}: Invalid|ref=harv(help) - Roatsch, T.; Jaumann, R.; Stephan, K.; Thomas, P. C. (2009). "Cartographic Mapping of the Icy Satellites Using ISS and VIMS Data". Saturn from Cassini-Huygens. pp. 763–781. எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.1007/978-1-4020-9217-6_24. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4020-9216-9.
- Schenk, P.; Hamilton, D. P.; Johnson, R. E.; McKinnon, W. B.; Paranicas, C.; Schmidt, J.; Showalter, M. R. (January 2011). "Plasma, plumes and rings: Saturn system dynamics as recorded in global color patterns on its midsize icy satellites". Icarus 211 (1): 740–757. doi:10.1016/j.icarus.2010.08.016. Bibcode: 2011Icar..211..740S.
- Seal, D. A.; Buffington, B. B. (2009). "The Cassini Extended Mission". Saturn from Cassini-Huygens. pp. 725–744. எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.1007/978-1-4020-9217-6_22. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-4020-9216-9.
{{cite book}}: Invalid|ref=harv(help) - Squyres, S. W.; Reynolds, Ray T.; Summers, Audrey L.; Shung, Felix (1988). "Accretional Heating of the Satellites of Saturn and Uranus". Journal of Geophysical Research 93 (B8): 8779–8794. doi:10.1029/JB093iB08p08779. Bibcode: 1988JGR....93.8779S.
- Stone, E. C.; Miner, E. D. (10 April 1981). "Voyager 1 Encounter with the Saturnian System". Science 212 (4491): 159–163. doi:10.1126/science.212.4491.159. பப்மெட்:17783826. Bibcode: 1981Sci...212..159S. http://authors.library.caltech.edu/43660/1/1685660.pdf.
- Stone, E. C.; Miner, E. D. (29 January 1982). "Voyager 2 Encounter with the Saturnian System". Science 215 (4532): 499–504. doi:10.1126/science.215.4532.499. பப்மெட்:17771272. Bibcode: 1982Sci...215..499S. https://archive.org/details/sim_science_1982-01-29_215_4532/page/499.
- Thomas, P. C.; Burns, J. A.; Helfenstein, P.; Squyres, S.; Veverka, J.; Porco, C.; Turtle, E. P.; McEwen, A. et al. (October 2007). "Shapes of the saturnian icy satellites and their significance". Icarus 190 (2): 573–584. doi:10.1016/j.icarus.2007.03.012. Bibcode: 2007Icar..190..573T. http://www.geoinf.fu-berlin.de/publications/denk/2007/ThomasEtAl_SaturnMoonsShapes_Icarus_2007.pdf. பார்த்த நாள்: 15 December 2011.
- Verbiscer, A.; French, R.; Showalter, M.; Helfenstein, P. (9 February 2007). "Enceladus: Cosmic Graffiti Artist Caught in the Act". Science 315 (5813): 815. doi:10.1126/science.1134681. பப்மெட்:17289992. Bibcode: 2007Sci...315..815V. http://www.sciencemag.org/content/315/5813/815.abstract. பார்த்த நாள்: 20 December 2011. (supporting online material, table S1)