கோல்டுமேன் சுற்றுச்சூழல் விருது
கோல்டுமேன் சுற்றுச்சூழல் விருது (Goldman Environmental Prize) என்பது அமெரிக்காவின் கலிபோர்னியா மாநிலத்தில் அமைந்துள்ள முக்கிய நகரமான சான் பிரான்சிஸ்கோவைத் தலைமை இடமாகக்கொண்டு செயல்படும் ஒரு சூழலியல்அமைப்பு ஆகும். ஆப்பிரிக்கா, ஆசியா, ஐரோப்பாவின் தீவுப்பகுதி, வட அமெரிக்கா, தென் அமெரிக்கா, மத்திய அமெரிக்கா என உலகில் 6 முக்கிய பகுதிகளில் கிளைகளைக் கொண்டு செயல்பட்டுவருகிறது. இவ்விருதைப் பெறும் ஒவ்வொருவருக்கும் பாராட்டுப் பத்திரம் மட்டுமின்றி 1,75,000 அமெரிக்க டாலர்கள் பரிசாக வழங்கப்படுகிறது.[1] இந்த விருது 1990 ஆம் ஆண்டு துவங்கப்பட்டு 2013 ஆண்டுவரை 79 நாடுகளைச் சேர்ந்த 157 நபர்களுக்கு 15.9 மில்லியன் அமெரிக்க டாலர்கள் வழங்கப்பட்டுள்ளது. பச்சை நோபல் என்று அழைக்கும் இப்பரிசை உலகச் சுற்றுச்சூழல் அமைப்பு வழங்குகிறது. 2015 ஆண்டுக்கான சுற்றுச்சூழல் விருதினைக் ஹொண்டுராஸ் நாட்டைச் சேர்ந்த சுற்றுச்சூழல் ஆர்வலர் பெர்த்தா காசிரீஸ் என்பவருக்கு வழங்கப்பட்டுள்ளது.[2][3]
30வது ஆண்டு நிறைவைக் குறிக்கும் 2019 கோல்ட்மேன் சுற்றுச்சூழல் பரிசு விழா ஏப்ரல் 29, 2019 அன்று சான் பிரான்சிஸ்கோவில் உள்ள போர் நினைவு ஓபரா ஹவுஸில் நடந்தது.[4][5] இரண்டாவது விருது வழங்கும் விழா மே 1, 2019 அன்று வாஷிங்டன், டி.சி.யில் நடந்தது.[4][5] 2020 கோல்ட்மேன் சுற்றுச்சூழல் பரிசு விழா நவம்பர் 30, 2020 அன்று இணையவழி (COVID-19 பெருந்தொற்று காரணமாக) நடந்தது.[6][7]
விருது பெற்றவர்கள்
தொகு1990
தொகு- ராபர்ட் பிரவுன் (ஆஸ்திரேலியா)
- லோயிஸ் கிப்ஸ் (அமெரிக்கா)
- ஜேனட் கிப்சன் (பெலிஸ்)
- ஹாரிசன் நகாவ் லாயிங் (மலேசியா)
- ஜானோஸ் வர்கா (ஹங்கேரி)
- மைக்கேல் வெரிகே (கென்யா)
1991
தொகு- வாங்கரி முட்டா மாதாய் (கென்யா)
- பார்னன்ஸ் ரெக்ன்ஸ்காக் (ஈஹா கெர்ன் & ரோலண்ட் டைன்சு) (ஸ்வீடன்)
- எவரிஸ்டோ நுகுகாக் (பெரு)
- யோச்சி குரோடா (ஜப்பான்)
- சாமுவேல் லாபுடே (அமெரிக்கா)
- காத் வாலஸ் (நியூசிலாந்து)
1992
தொகு- ஜெடன் அஞ்சைன் (மார்ஷல் தீவுகள்)
- மேதா பட்கர் (இந்தியா)
- வாட்ஜா எக்னன்கோ (ஐவரி கோஸ்ட்)
- கிறிஸ்டின் ஜீன் (பிரான்ஸ்)
- கொலின் மெக்ரோரி (கனடா)
- கார்லோஸ் ஆல்பர்டோ ரிக்கார்டோ (பிரேசில்)
1993
தொகு- மார்கரெட் ஜேக்கப்சோன் & கார்ட் ஓவன்-ஸ்மித் (நமீபியா)
- ஜுவான் மேயர் (கொலம்பியா)
- டேய் கிங் (சீனா)
- ஜான் சின்க்ளேர் (ஆஸ்திரேலியா)
- ஜோஆன் டால் (அமெரிக்கா)
- ஸ்வியாடோஸ்லாவ் ஜாபெலின் (ரஷ்யா)
1994
தொகு- மத்தேயு கூன் கம் (கனடா)
- டுவென்ஜாய் டீட்ஸ் (தாய்லாந்து)
- லைலா இஸ்கந்தர் கமல் (எகிப்து)
- லூயிஸ் மக்காஸ் (ஈக்வடார்)
- ஹெஃபா ஸ்காக்கிங் (ஜெர்மனி)
- ஆண்ட்ரூ சிம்மன்ஸ் (செயின்ட் வின்சென்ட் மற்றும் கிரெனடைன்ஸ்)
1995
தொகு- அரோரா காஸ்டிலோ (அமெரிக்கா)
- யுல் சோய் (தென் கொரியா)
- நோவா ஐடெச்சோங் (பலாவ்)
- எம்மா கட்டாயம் (இங்கிலாந்து)
- இரிக்கார்டோ நவரோ (எல் சால்வடோர்)
- கென் சரோ-விவா (நைஜீரியா)
1996
தொகு- நிடியாகிரா அமோதி (உகாண்டா)
- பில் பாலான்டைன் (நியூசிலாந்து)
- எட்வின் புஸ்டிலோஸ் (மெக்சிகோ)
- எம்.சி. மேத்தா (இந்தியா)
- மெரினா சில்வா (பிரேசில்)
- அல்பேனா சிமியோனோவா (பல்கேரியா)
1997
தொகு- நிக் கார்ட்டர் (சாம்பியா)
- லோயர் பாட்டர் டிங்கிட் (இந்தோனேசியா)
- அலெக்சாண்டர் நிகிடின் (ரஷ்யா)
- ஜுவான் பப்லோ ஓரெகோ (சிலி)
- புயோனோ செனியோ & பால் ஆலன் காக்ஸ் (மேற்கு சமோவா)
- டெர்ரி ஸ்வரோங்கன் (அமெரிக்கா)
1998
தொகு- அன்னா ஜியோர்டானோ (இத்தாலி)
- கோரி ஜான்சன் (அமெரிக்கா)
- பெரிட்டோ குவாருவா (கொலம்பியா)
- ஏதர்டன் மார்ட்டின் (டொமினிகாவின் காமன்வெல்த்)
- ஸ்வென் "பாபி" பீக் (தென்னாப்பிரிக்கா)
- ஹிரோபூமி யமாஷிதா (ஜப்பான்)
1999
தொகு- ஜாக்கி கட்டோனா & யுவோன் மார்கருலா (ஆஸ்திரேலியா)
- மைக்கேல் கிராவ்சிக் (ஸ்லோவாக்கியா)
- பெர்னார்ட் மார்ட்டின் (கனடா)
- சாமுவேல் நுயிஃபோ (கேமரூன்)
- ஜார்ஜ் வரேலா (ஹோண்டுராஸ்)
- கா ஹ்சா வா (மியான்மர்)
2000
தொகு- வாய்வழி அதானியசோவா (உஸ்பெகிஸ்தான்)
- எலியாஸ் டயஸ் பேனா & ஆஸ்கார் ரிவாஸ் (பராகுவே)
- வேரா மிஷென்கோ (ரஷ்யா)
- ரோடோல்போ மான்டியேல் புளோரஸ் (மெக்சிகோ)
- அலெக்சாண்டர் பீல் (லைபீரியா)
- நாட் குவான்சா (மடகாஸ்கர்)
2001
தொகு- ஜேன் அக்ரே & ஸ்டீவ் வில்சன் (நிருபர்) (அமெரிக்கா)
- யோசெபா அலோமாங் (இந்தோனேசியா)
- ஜியோர்கோஸ் கேட்சடோராகிஸ் & மைர்சினி மலாக்கோ (கிரீஸ்)
- ஆஸ்கார் ஒலிவேரா (பொலிவியா)
- யூஜின் ருதகராமா (ருவாண்டா)
- புருனோ வான் பீட்டெஹெம் (புதிய கலிடோனியா)
2002
தொகு- பிசிட் சார்ன்ஸ்னோ (தாய்லாந்து)
- சாரா ஜேம்ஸ் & ஜொனாதன் சாலமன் (அமெரிக்கா)
- பாத்திமா ஜிப்ரெல் (சோமாலியா)
- அலெக்சிஸ் மாசோல் கோன்சலஸ் (புவேர்ட்டோ ரிக்கோ)
- நார்மா காஸ்ஸி (கனடா)
- ஜீன் லா ரோஸ் (கயானா)
- ஜட்விகா ஒப்பாடா (போலந்து)
2003
தொகு- ஜூலியா பாண்ட்ஸ் (அமெரிக்கா)
- பருத்தித்துறை அரோஜோ-அகுடோ (ஸ்பெயின்)
- எலைன் கம்பகுடா பிரவுன் & எலைன் வாணி விங்ஃபீல்ட் (ஆஸ்திரேலியா)
- வான் ஹெர்னாண்டஸ் (பிலிப்பைன்ஸ்)
- மரியா எலெனா ஃபோராண்டா ஃபாரோ (பெரு)
- ஒடிகா ஒடிகா (நைஜீரியா)
2004
தொகு- ருடால்ப் அமெங்கா-எட்டெகோ (கானா)
- ரஷிதா பீ மற்றும் சம்பா தேவி சுக்லா (இந்தியா)
- லிபியா க்ரூசோ (கொலம்பியா)
- மனனா கோக்லாட்ஜ் (ஜார்ஜியா)
- டெமெட்ரியோ டோ அமரல் டி கார்வால்ஹோ (கிழக்கு திமோர்)
- மார்கி ரிச்சர்ட் (அமெரிக்கா)
2005
தொகு- ஐசிட்ரோ பால்டெனெக்ரோ லோபஸ் (மெக்சிகோ)
- கைஷா அட்டகனோவா (கஜகஸ்தான்)
- ஜீன்-பாப்டிஸ்ட் சவன்னஸ் (ஹைட்டி)
- ஸ்டீபனி டேனியல் ரோத் (ருமேனியா)
- கார்னெய்ல் எவாங்கோ (காங்கோ)
- ஜோஸ் ஆண்ட்ரேஸ் தமயோ கோர்டெஸ் (ஹோண்டுராஸ்)
2006
தொகு- சிலாஸ் கபனன் ’சியாகோர் (லைபீரியா)
- யூ சியோகாங் (சீனா)
- ஒல்யா மெலன் (உக்ரைன்)
- அன்னே காஜிர் (பப்புவா நியூ கினியா)
- கிரேக் ஈ. வில்லியம்ஸ் (அமெரிக்கா)
- டார்சிசியோ ஃபீடோசா டா சில்வா (பிரேசில்)
2007
தொகு- சோபியா ரப்லியாஸ்காஸ் (மனிடோபா, கனடா)
- ஹேமர்ஸ்க்ஜோல்ட் சிம்விங்கா (சாம்பியா)
- செட்சிஜீஜின் மின்கபேயர் (மங்கோலியா)
- ஜூலியோ குசுரிச்சி பாலாசியோஸ் (பெரு)
- வில்லி கோர்டஃப் (அயர்லாந்து)
- ஓரி விக்ஃபுசன் (ஐஸ்லாந்து)
2008
தொகு- பப்லோ ஃபஜார்டோ மற்றும் லூயிஸ் யான்சா (ஈக்வடார்)
- இயேசு லியோன் சாண்டோஸ் (ஓக்ஸாகா, மெக்சிகோ)
- ரோசா ஹில்டா ராமோஸ் (புவேர்ட்டோ ரிக்கோ)
- ஃபெலிசியானோ டோஸ் சாண்டோஸ் (மொசாம்பிக்)
- மெரினா ரிக்வனோவா (ரஷ்யா)
- "ஹோக் கெம்பன் தேசிய பூங்கா" (பெல்ஜியம்) இலிருந்து ஸ்காப்ஸை புறக்கணிக்கவும்
2009
தொகு- மரியா குன்னோ, பாப் வைட், மேற்கு வர்ஜீனியா, அமெரிக்கா
- மார்க் ஓனா, லிப்ரெவில்லே, காபோன்
- ரிஸ்வானா ஹசன், டாக்கா, பங்களாதேஷ்
- ஓல்கா ஸ்பெரான்ஸ்காயா, மாஸ்கோ, ரஷ்யா
- யுயுன் இஸ்மாவதி, டென்பசார், பாலி, இந்தோனேசியா
- வான்ஸ் எட்வர்ட்ஸ் மற்றும் ஹ்யூகோ ஜாபினி, பிகின் ஸ்லீ கிராமம் மற்றும் பரமரிபோ, சுரினாம்
2010
தொகு- துலி பிரில்லியன்ஸ் மக்காமா, சுவாசிலாந்து
- துய் செரிவதனா, கம்போடியா
- மாகோர்சாட்டா கோர்ஸ்கா, போலந்து
- ஹம்பர்ட்டோ ரியோஸ் லாப்ரடா, கியூபா
- லின் ஹென்னிங், அமெரிக்கா
- ராண்டால் அராஸ், கோஸ்டாரிகா
2011
தொகு- ரவுல் டு டோயிட், ஜிம்பாப்வே
- டிமிட்ரி லிசிட்சின், ரஷ்யா
- உர்சுலா ஸ்லேடெக், ஜெர்மனி
- பிரிகி அரிசாண்டி, இந்தோனேசியா
- ஹில்டன் கெல்லி, அமெரிக்கா
- பிரான்சிஸ்கோ பினெடா, எல் சால்வடோர்
2012
தொகு- இக்கால் ஏஞ்சலீ, கென்யா
- மா ஜூன், சீனா
- யெவ்ஜெனியா சிரிகோவா, ரஷ்யா
- எட்வின் கரிகுஸ், பிலிப்பைன்ஸ்
- கரோலின் கேனன், அமெரிக்கா
- சோபியா கட்டிகா, அர்ஜென்டினா
2013
தொகு- அஸ்ஸாம் அல்வாஷ், ஈராக்
- அலெட்டா பான், இந்தோனேசியா
- ஜொனாதன் டீல், தென்னாப்பிரிக்கா
- ரோசானோ எர்கோலினி, இத்தாலி
- நோஹ்ரா பாடிலா, கொலம்பியா
- கிம்பர்லி வாஸ்மேன், அமெரிக்கா
2014
தொகு- டெஸ்மண்ட் டிசா, தென்னாப்பிரிக்கா
- இரமேசு அக்ரவால், இந்தியா
- சுரேன் கஜாரியன், ரஷ்யா
- ரூடி புத்ரா, இந்தோனேசியா
- ஹெலன் ஸ்லாட்ஜே, அமெரிக்கா
- ரூத் பியூண்டியா, பெரு
2015
தொகு- மைண்ட் சா, மியான்மர்
- மரிலின் பாப்டிஸ்ட்டு, கனடா
- ஜீன் வீனர், ஹைட்டி
- ஃபிலிஸ் ஓமிடோ, கென்யா
- ஹோவர்ட் உட், ஸ்காட்லாந்து
- பெர்டா கோசெரஸ், ஹொண்டுராஸ்
2016
தொகு- மெக்ஸிமா அக்குனா, பெரு
- சுசானா காப்புடோவா, ஸ்லோவாக்கியா
- லூயிஸ் ஜார்ஜ் ரிவேரா ஹெர்ரெரா, புவேர்ட்டோ ரிக்கோ
- எட்வார்டு லூரே, தான்சானியா
- லெங் ஓச், கம்போடியா
- டெஸ்டினி வாட்ஃபோர்ட், அமெரிக்கா
2017
தொகு- வெண்டி போமன், ஆஸ்திரேலியா
- ரோட்ரிக் முகாருகா கட்டெம்போ, காங்கோ ஜனநாயக குடியரசு
- குறி! லோபஸ், அமெரிக்கா
- யூரோ மேக்கர்ல், ஸ்லோவேனியா
- பிரபுல்லா சமந்தரா, இந்தியா
- ரோட்ரிகோ டோட், குவாத்தமாலா
2018
தொகு- மேனி கலோன்சோ, பிலிப்பைன்ஸ்
- பிரான்சியா மார்க்வெஸ், கொலம்பியா
- நுய் தி கான், வியட்நாம்
- லீஆன்னே வால்டர்ஸ், அமெரிக்கா
- மாகோமா லேகலகலா மற்றும் லிஸ் மெக்டெய்ட், தென்னாப்பிரிக்கா
- கிளாய்ரி நோவியன், பிரான்ஸ்
2019
தொகு- பேயர்ஜர்கல் அக்வாண்ட்செரன், மங்கோலியா
- ஆல்ஃபிரட் பிரவுனெல், லைபீரியா
- ஆல்பர்டோ குராமில், சிலி
- ஜாக்குலின் எவன்ஸ், குக் தீவுகள்
- லிண்டா கார்சியா, அமெரிக்கா
- அனா கொலோவிக் லெசோஸ்கா, வடக்கு மாசிடோனியா
2020
தொகு- சிபேஸ் எசேக்கியேல், கானா
- கிறிஸ்டல் அம்ப்ரோஸ், தி பஹாமாஸ்
- லேடி பெக், மெக்சிகோ
- லூசி பின்சன், பிரான்ஸ்
- நெமண்டே நென்கிமோ, ஈக்வடார்
- பால் சீன் டுவா, மியான்மர்
மேற்கோள்கள்
தொகு- ↑ [1]
- ↑ Moore, Teresa (February 19, 1996). "Rhoda Haas Goldman, Philanthropist, Dies at 71". San Francisco Chronicle. http://articles.sfgate.com/1996-02-19/news/17768969_1_dianne-feinstein-s-committee-levi-strauss-rhoda-haas-goldman.
- ↑ "2009 Goldman Environmental Prize Winners Beat 'Insurmountable' Odds". Environment News Service. April 20, 2009 இம் மூலத்தில் இருந்து 2021-01-25 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20210125011657/http://www.ens-newswire.com/ens/apr2009/2009-04-20-02.asp.
- ↑ 4.0 4.1 "Prize Ceremony". Goldman Environmental Prize. பார்க்கப்பட்ட நாள் April 28, 2019.
- ↑ 5.0 5.1 Katsuyama, Jana (April 30, 2019). "Esteemed Goldman Environmental Prize now in its 30th year". KTVU. http://www.ktvu.com/news/esteemed-goldman-environmental-prize-now-in-its-30th-year.
- ↑ "Introducing the 2020 Goldman Environmental Prize Winners". The Goldman Environmental Prize. November 30, 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் December 6, 2020.
- ↑ "2020 Goldman Environmental Prize Virtual Award Ceremony". Goldman Environmental Prize. November 6, 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் December 6, 2020 – via YouTube.