இரும்பு(III) அயோடைடு

இரும்பு(III) அயோடைடு
பெயர்கள்
	ஐயூபிஏசி பெயர் இரும்பு(III) அயோடைடு
	வேறு பெயர்கள் பெரிக் அயோடைடு
இனங்காட்டிகள்
சிஏஎசு எண்	15600-49-4
ChemSpider	76688
	InChI InChI=1S/Fe.3HI/h;3*1H/q+3;;;/p-3; Key: HEJPGFRXUXOTGM-UHFFFAOYSA-K;
யேமல் -3D படிமங்கள்	Image
பப்கெம்	85017
	SMILES [Fe+3].[I-].[I-].[I-];
பண்புகள்
மூலக்கூறு வாய்பாடு	FeI3
வாய்ப்பாட்டு எடை	436.56 கி/மோல்
தோற்றம்	கருப்பு நிற திண்மம்
நீரில் கரைதிறன்	வேதிச் சிதைவு அடையும்
கரைதிறன்	இருகுளோரோமெத்தேனில் சிறிதளவு கரையும்
தொடர்புடைய சேர்மங்கள்
ஏனைய எதிர் மின்னயனிகள்	இரும்பு(III) புளோரைடு, FeCl3, FeBr3
ஏனைய நேர் மின்அயனிகள்	ScI3, TiI3, VI3, MoI3, WI3, RhI3, BiI3
	மாறுதலாக ஏதும் சொல்லவில்லை என்றால் கொடுக்கப்பட்ட தரவுகள் யாவும்; பொருள்கள் அவைகளின் இயல்பான வெப்ப அழுத்த நிலையில் (25°C, 100kPa) இருக்கும். வார்ப்புரு மேற்கோள்கள்

இரும்பு(III) அயோடைடு (Iron(III) iodide) என்பது FeI₃ என்ற மூலக்கூற்று வாய்ப்பாட்டால் விவரிக்கப்படும் ஒரு கனிம வேதியியல் சேர்மமாகும். வெப்ப இயக்கவியல் ரீதியாக இரும்பு(III) அயோடைடு நிலைப்புத்தன்மை அற்ற சேர்மம் என்பதால் தயாரிப்பது கடினமாகும். ஆயினும்கூட இரும்பு(III) அயோடைடை காற்று மற்றும் நீர் இல்லாத சூழ்நிலையில் சிறிய அளவில் தயாரிக்கிறார்கள்.^[1]

தயாரிப்பு

இரும்பு(III) மற்றும் அயோடைடு ஆகியவை ஒடுக்க ஏற்ற வினைக்கு உட்படுகின்றன.^[1] இதில் Fe³⁺ அயனி Fe²⁺ அயனியாகவும் I⁻ I2 ஆகவும் ஆக்சிசனேற்றம் செய்யப்படுகின்றன. இந்த வினையை தவிர்த்து விட்டு இரும்பு(III) அயோடைடை ஓர் ஒளி வேதியியல் வினை மூலம் தயாரிக்க முடியும். இரும்பு பெண்டகார்பனைல் ஆர்கான் முன்னிலையில் எக்சேனில் அதிகப்படியான அயோடினுடன் வினைபுரிந்து, கார்பன் மோனாக்சைடை வெளியிடுகிறது. சிக்கலான ஈரயோடோடெட்ராகார்பனைல் இரும்பு(II), Fe(CO)₄I₂ அணைவுச் சேர்மம் வெளிர் சிவப்பு கரைசலாக உருவாகிறது.^[1]^[2]

Fe(CO)₅ + I₂ → Fe(CO)₄I₂ + CO

இந்த அணைவுச் சேர்மம் மேலும் அயோடின் மற்றும் ஒளியின் முன்னிலையில் −20 °செல்சியசு வெப்பநிலையில் ஆக்சிசனேற்ற ஒளிச்சேர்க்கைக்கு உட்படுகிறது. மேலும் கார்பன் மோனாக்சைடு உருவாகும்போது FeI₃ இன் கருப்புப் படலம் ஒரு படிவாகப் படிகிறது.^[1]^[2]

Fe(CO)₄I₂ + ½I₂ + hν → FeI₃ + 4CO

வினைகள்

இரும்பு(III) அயோடைடு ஒளி-தூண்டப்பட்ட சிதைவுக்கு ஆட்பட்டு இரும்பு(II) அயோடைடு மற்றும் அயோடின் ஆகியனவாக மாற வாய்ப்புள்ளது.^[2]^[3]^[4]

FeI₃ + hν → FeI₂ + ½I₂

டெட்ரா ஐதரோபியூரான், அசிட்டோநைட்ரைல், பிரிடின் மற்றும் நீர் போன்ற வழங்கும் கரைப்பான்கள் இந்த வினையை ஊக்குவிக்கின்றன: இரும்பு(III) அயோடைடு அதிக அளவில் நீருறிஞ்சும் ஒரு சேர்மமாகும். இது இருகுளோரோமெத்தேனில் சிறிதளவு கரையும். இது அயோடைடுடன் வினைபுரிந்து டெட்ரா அயோடோபெரேட்டு அயனியைக் கொடுக்கிறது.^[2]

FeI₃ + I⁻ → FeI₄⁻

இரும்பு(III) அயோடைடு, சில அல்கைல் குளோரைடுகளுடன் ஈந்தணைவிப் பரிமாற்றம் அல்லது அணுத்திரளிடை மாற்ற வினை மூலம் இரும்பு(III) குளோரைடு மற்றும் அதனுடன் தொடர்புடைய ஆல்கைல் அயோடைடுகளை உருவாக்குகிறது.^[2]

FeI₃ + 3 RCl ⇌ FeCl₃ + 3 RI

FeI3 இன் கூட்டுவிளைபொருள்கள் நன்கு அறியப்பட்டவையாகும். தயோயூரியாவின் முன்னிலையில் FeI₂ மற்றும் I₂ சேர்மங்களிலிருந்து ஆரஞ்சு நிற அணைவுச் சேர்மத்தை தயாரிக்கலாம்.^[5]^[6] இரும்புத் தூள் அயோடின் கொண்ட ஈந்தணைவிகளுடன் வினைபுரிந்து பெரிக் அயோடைடு கூட்டுசேர் பொருட்களையும் தருகிறது.^[7]

இதையும் காண்க

இரும்பு(II) அயோடைடு

மேற்கோள்கள்

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Butterworth–Heinemann. pp. 1083–1084. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0080379419.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 Yoon, K. B.; Kochi, J. K. (1990). "Ferric iodide as a nonexistent compound". Inorg. Chem. 29 (4): 869–874. doi:10.1021/ic00329a058.
↑ Šima, Jozef; Brezová, Vlasta (2002). "Photochemistry of iodo iron(III) complexes". Coord. Chem. Rev. 229 (1–2): 27–35. doi:10.1016/S0010-8545(02)00018-8.
↑ Housecroft, C. E.; Sharpe, A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. p. 716. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0131755536.
↑ Pohl, Siegfried; Bierbach, Ulrich; Saak, Wolfgang (1989). "FeI₃SC(NMe₂)₂, a Neutral Thiourea Complex of Iron(III) Iodide". Angew. Chem. Int. Ed. 28 (6): 776–777. doi:10.1002/anie.198907761.
↑ Pohl, S.; Opitz, U.; Saak, W.; Haase, D. (1993). "Komplexe von FeI₂ und FeI₃ mit Tetramethylharnstoff". Z. Anorg. Allg. Chem. 619 (3): 608–612. doi:10.1002/zaac.19936190329.
↑ Barnes, Nicholas A.; Godfrey, Stephen M.; Ho, Nicholas; McAuliffe, Charles A.; Pritchard, Robin G. (2013). "Facile synthesis of a rare example of an iron(III) iodide complex, [FeI₃(AsMe₃)₂], from the reaction of Me₃AsI₂ with unactivated iron powder". Polyhedron 55: 67–72. doi:10.1016/j.poly.2013.02.066.

[G&E-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Butterworth–Heinemann. pp. 1083–1084. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 0080379419.

[Yoon&Kochi-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 Yoon, K. B.; Kochi, J. K. (1990). "Ferric iodide as a nonexistent compound". Inorg. Chem. 29 (4): 869–874. doi:10.1021/ic00329a058.

[3] Šima, Jozef; Brezová, Vlasta (2002). "Photochemistry of iodo iron(III) complexes". Coord. Chem. Rev. 229 (1–2): 27–35. doi:10.1016/S0010-8545(02)00018-8.

[4] Housecroft, C. E.; Sharpe, A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. p. 716. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0131755536.

[5] Pohl, Siegfried; Bierbach, Ulrich; Saak, Wolfgang (1989). "FeI₃SC(NMe₂)₂, a Neutral Thiourea Complex of Iron(III) Iodide". Angew. Chem. Int. Ed. 28 (6): 776–777. doi:10.1002/anie.198907761.

[6] Pohl, S.; Opitz, U.; Saak, W.; Haase, D. (1993). "Komplexe von FeI₂ und FeI₃ mit Tetramethylharnstoff". Z. Anorg. Allg. Chem. 619 (3): 608–612. doi:10.1002/zaac.19936190329.

[7] Barnes, Nicholas A.; Godfrey, Stephen M.; Ho, Nicholas; McAuliffe, Charles A.; Pritchard, Robin G. (2013). "Facile synthesis of a rare example of an iron(III) iodide complex, [FeI₃(AsMe₃)₂], from the reaction of Me₃AsI₂ with unactivated iron powder". Polyhedron 55: 67–72. doi:10.1016/j.poly.2013.02.066.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]