தெலங்காணாவில் சுற்றுலா
தெலங்காணாவில் சுற்றுலாவை (Tourism in Telangana) இந்தியாவின் தெற்கு பிராந்தியத்தில் உள்ள மாநில அரசானது தெலங்காணா மாநில சுற்றுலா மேம்பாட்டுக் கழகத்தினை ஊக்குவிக்கிறது.[1][2] தெலங்காணா மாநில சுற்றுலாவின் முதல் தலைவராக ஓய்வு பெற்ற காவல்துறையின் தலைமை இயக்குநர் பெர்வாரம் ராமுலு நியமிக்கப்பட்டார்.[3] தெலங்காணாவில் உள்ள சுற்றுலா தலங்களில் வரலாற்று இடங்கள், நினைவுச்சின்னங்கள், கோட்டைகள், நீர்வீழ்ச்சி, காடுகள் மற்றும் கோயில்கள் உள்ளன.
மாநில தலைநகரான ஐதராபாத், 2015 ஆம் ஆண்டில் பார்க்க வேண்டிய உலகின் இரண்டாவது சிறந்த இடத்தைப் பிடித்தது. இது நேஷனல் ஜியோகிராஃபிக் பத்திரிகையின் 'டிராவலர்' பத்திரிகையின் ஆண்டு வழிகாட்டியில் வெளியிடப்பட்டுள்ளது.[4]
முக்கிய சுற்றுலா இடங்கள்
தொகுநகர சுற்றுப்பயணங்கள்
தொகுஐதராபாத் மற்றும் வாரங்கல் ஆகியவை பல சுற்றுலா இடங்களைக் கொண்ட மிகப்பெரிய நகரங்கள் ஆகும்.
நினைவுச்சின்னங்கள்
தொகுசார்மினார், கோல்கொண்டா கோட்டை, குதுப் சாகி கல்லறைகள், சௌமகல்லா அரண்மனை, பாலக்ணுமா அரண்மனை மற்றும் போங்கிர் கோட்டை ஆகியவை மாநிலத்தின் சில நினைவுச்சின்னங்கள் ஆகும்.
- 1591 ஆம் ஆண்டில் கட்டப்பட்ட சார்மினார், இந்தியாவின் தெலங்காணாவின் ஐதராபாத்தில் அமைந்துள்ள ஒரு நினைவுச்சின்னம் மற்றும் மசூதி ஆகும். இந்த அடையாளமானது ஐதராபாத்தின் உலகளாவிய குறியீடாக மாறியுள்ளது. இது இந்தியாவின் மிகவும் அங்கீகரிக்கப்பட்ட கட்டமைப்புகளில் பட்டியலிடப்பட்டுள்ளது. சார்மினார் மூசி ஆற்றின் கிழக்குக் கரையில் அமைந்துள்ளது. வடகிழக்கில் லாட் பஜார் மற்றும் மேற்கு முனையில் கிரானைட்ட்டல் தயாரிக்கப்பட்ட செழிப்பான அலங்கார மக்கா மசூதி ஒன்று உள்ளது. ஆங்கிலப் பெயர் சார் மற்றும் மினார் என்ற உருது சொற்களின் ஒலிபெயர்ப்பு மற்றும் கலவையாகும். இது "நான்கு கோபுரங்கள்" என்று மொழிபெயர்க்கப்பட்டுள்ளது; பெயரிடப்பட்ட கோபுரங்கள் அலங்கரிக்கப்பட்ட மினாரெட்டுகள் நான்கு பெரிய வளைவுகளால் இணைக்கப்பட்டு ஆதரிக்கப்படுகின்றன.
- கோல்கொண்டா கோட்டை - ஒரு முறை குதுப் சாகியால் கைவிடப்பட்ட கோல்கொண்டா கோட்டை இந்தியாவின் மிக அருமையான கோட்டை வளாகங்களில் ஒன்றாகும். ஒரு புறத்தில் ஒரு மலையில் அமர்ந்து, மறுபுறம் சுழல் கோட்டை, அதன் இருப்பிடமும் உள் வடிவமைப்பும் இந்தியாவின் வலிமையான கோட்டைகளில் ஒன்றாகும்.[5]
- குதுப் சாகி கல்லறைகள் - கோல்கொண்டா கோட்டைக்கு அருகிலுள்ள செய்க்பேட்டையில் அமைந்துள்ள குதுப் சாகி வம்சத்தின் ஆட்சியாளர்களுக்காக அர்ப்பணிக்கப்பட்ட பல்வேறு கல்லறைகளின் வீடு. பெரிய மினாரெட்டுகள், பெரிய குவிமாடங்கள், மென்மையான பளிங்கு வடிவமைப்புகள் மற்றும் பல உள் பத்திகளைக் கொண்ட தக்காண கட்டிடக்கலைக்கு இவை ஒரு எடுத்துக்காட்டு.
- ககதியா கலா தோரணம் : இது வாரங்கல் மாவட்டத்தில் உள்ள காகாதிய வம்சத்தின் வரலாற்று வளைவு மற்றும் சின்னமாகும்.[6] காகதிய வம்சத்தின் ஆட்சியில் கி.பி 1200 ஆம் ஆண்டில் இந்த வளைவு கட்டப்பட்டது.[7] இது ஒரு பெரிய கல் சிற்பமாகும். இது கீர்த்தி தோரணமாக உருவாக்கப்பட்டது. வளைவின் ஒரு சித்தரிப்பு தெலங்காணா மாநிலத்திற்கான சின்னத்தில் முக்கிய அடையாளமாக அமைகிறது.[8][9]
- போங்கிர் கோட்டை : இது இந்தியாவின் நல்கொண்டா மாவட்டத்தில் உள்ள போங்கிரில் அமைந்துள்ள ஒரு கோட்டையாகும் .[10] இது 10 ஆம் நூற்றாண்டில் மேற்கு சாளுக்கிய ஆட்சியாளரான திரிபுவனமல்ல ஆறாம் விக்ரமாதித்யன் தனிமைப்படுத்தப்பட்ட ஒற்றைப் பாறையில் கட்டப்பட்டது, இதனால் இதற்கு திரிபுவனகிரி என்று பெயரிடப்பட்டது. கடல் மட்டத்திலிருந்து 609.6 மீட்டர் உயரத்தில் உள்ள வலுவூட்டப்பட்ட பாறைகளின் அடிவாரத்தில், போங்கிர் நகரம் உள்ளது. இது ஒரு தனித்துவமான முட்டை வடிவ கட்டுமானத்தைக் கொண்டுள்ளது. இது இரண்டு நுழைவு புள்ளிகளுடன் பெரிய பாறைகளால் பாதுகாக்கப்படுகிறது. எனவே கோட்டை படையெடுப்பதன் மூலம் நடைமுறையில் வெல்ல முடியாததாக கருதப்பட்டது. இந்த கோட்டை ராணி ருத்ரமாதேவி மற்றும் அவரது பேரன் இரண்டாம் பிரதாபருத்ரா ஆகியோரின் ஆட்சியுடன் தொடர்புடையது.[11]
- பைகா கல்லறைகள் - இவை சமீபத்தில் உலகில் காணப்படாத தனித்துவமான வடிவியல் சிற்பங்களைக் கொண்ட கல்லறைகளின் தொடர்ச்சியான கண்டுபிடிப்புகள். இவை சந்திராயனகுட்டாவில் அமைந்துள்ளன. நிசாம்களின் ஆட்சியில் பைகாக்கள் பிரபுக்கள். பைகா மசூதி இசுபானிஷ் மசூதி, பேகம்பேட்டை : இந்த மசூதி செகந்திராபாத் / ஐதராபாத்தில் உள்ள அற்புதமான மசூதிகளில் ஒன்றாகும். இது அற்புதமான கட்டிடக்கலை காரணமாக மக்கள் மத்தியில் நன்கு அறியப்பட்டதாகும். இந்த மசூதியில் பின்பற்றப்பட்ட கட்டிடக்கலை அண்டலுசி / இசுபானிஷ் கட்டிடக்கலை ஆகும். 1906 ஆம் ஆண்டில் சர் விகர்-உல்-உம்ரா அ பைகா நவாப் அவர்களால் இந்த மசூதி கட்டப்பட்டது.
மத சுற்றுலா
தொகு- குல்பக்ஜி அல்லது கோலானுபகா கோயில்: குல்பக்ஜி என்பது நல்கொண்டா மாவட்டத்தில் உள்ள கொலனுபகா கிராமத்தில் 2,000 ஆண்டுகள் பழமையான சமண கோவிலாகும். இந்த கோயில் தென்னிந்தியாவின் பழமையான கோயில்களில் ஒன்றாகும். மேலும் இது நவீன கட்டிடக்கலை மற்றும் சிற்பங்களுக்கு புகழ் பெற்றது. பச்சைக் கல்லால் செதுக்கப்பட்ட ரிசபநாதரின் உருவம் வரலாற்று ரீதியாக "மாணிக்கசுவாமி" என்றும் புகழ்பெற்றது, மகாவீர் பிரபுவின் 130 சென்டிமீட்டர் (51 அங்குலம்) சிலை ஒன்று இருக்கிறது. ரிசபநாதரின் மாணிக்கசாமி உருவத்தை முதலில் ராவணனின் மனைவி மண்டோதரி வணங்கினார் என்றும் இது கல்யாண ஆட்சியாளரான சங்கர் இங்கு கொண்டு வந்ததாகவும் கூறப்படுகிறது [12] கோயிலின் உட்புறம் சிவப்பு மணற்கல் மற்றும் வெள்ளை பளிங்குகளால் ஆனது.[13]
- யாதகிரிகுட்டா : விஷ்ணு (அதன் மறுபிறவி பகவான் நரசிம்மர்). முக்கிய தெய்வம் லட்சுமி நரசிம்ம சுவாமி.[14] நல்கொண்டா மாவட்டத்தில் அமைந்துள்ளது. பண்டைய நாட்களில், ஆஞ்சநேய சுவாமியின் ஆசீர்வாதங்களுடன் ரிஷ்யசிருங்க மகரிசியின் மகன் யதா மகரிசி, நரசிம்ம சுவாமியிடம் வரம் வேண்டி பெரும் தவம் செய்திருந்தார். அவரது தவத்திற்கான ஆசீர்வாதத்தைப் பெற்றபின், நரசிம்ம பகவான் ஜ்வாலா நரசிம்மர், யோகானந்த நரசிம்மர், உக்ர நரசிம்மர், கந்தபெருந்த நரசிம்மர், லட்சுமி நரசிம்மர் என அழைக்கப்படும் ஐந்து அவதாரங்களில் தோன்றினார். எனவே இது "பஞ்ச நரசிம்ம சேத்ரம்" என்று அழைக்கப்படுகிறது
- காகாதியர்களால் கட்டப்பட்ட தென்னிந்தியாவின் பழமையான கோயில்களில் ஆயிரம் தூண் கோயில் ஒன்றாகும். கி.பி 1163இல் ஆயிரம் தூண் கோயில் மன்னர் ருத்ரா தேவனால் கட்டப்பட்டது என்று நம்பப்படுகிறது. ஆயிரம் தூண் கோயில் 12ஆம் நூற்றாண்டின் காகாதியன் பாணியிலான கட்டிடக்கலை மாதிரியாகும். கட்டிடத்திலும் கோயிலிலும் ஆயிரம் தூண்கள் உள்ளன. ஆனால் கோயிலின் எந்தப் புள்ளியிலும் ஒரு நபரை மற்ற கோவிலில் கடவுளைப் பார்க்க எந்தத் தூணும் தடுக்கவில்லை.
- கம்மம் மாவட்டத்தில் உள்ள பத்ராச்சலம் நகரில் உள்ள ராமருக்கான ஒரு கோயில் பத்ராச்சலம் கோயில் ஆகும். இது கோதாவரி ஆற்றின் கரையில் அமைந்துள்ளது. காஞ்சர்லா கோபண்ணா (1620-1680) ராமருக்காக அர்ப்பணிக்கப்பட்ட தனது பக்தி பாடல்களை எழுதிய இடம் இது. இராம நவமி, ராமர் மற்றும் சீதாவின் திருமண கொண்டாட்டம், ஒவ்வொரு ஆண்டும் இங்கு கொண்டாடப்படுகிறது. இந்நிகழ்ச்சிக்கு தெலங்காணா அரசு முத்துக்களை அனுப்புகிறது.[15][16]
- இராஜா ராஜேஸ்வரர் கோயில், வேமுலவாடா என்பது இந்துக்களுக்கும் (குறிப்பாக விஷ்ணு மற்றும் சிவ பக்தர்கள்) மற்றும் முஸ்லிம் வழிபாட்டாளர்களுக்கும் புனித யாத்திரை இடமாகும் . கி.பி 750 மற்றும் 975க்கும் இடையில் சாளுக்கிய அரசர்களால் கட்டப்பட்ட இந்த வளாகத்திற்கு சிவபெருமானின் அவதாரமான இராஜா ராஜேஸ்வர சுவாமியின் முதன்மை தெய்வம் என்று பெயரிடப்பட்டுள்ளது. ராமர், லட்சுமணர், லட்சுமி, கணபதி, பத்மநாப சுவாமி மற்றும் பீமேசுவரர் உள்ளிட்ட பிற தெய்வங்களுக்காக அர்ப்பணிக்கப்பட்ட பல கோயில்கள் இங்கு உள்ளன. இந்த ஆலயம் பிரபலமாக 'தட்சிண காசி' (தெற்கு வாரணாசி) [17] மற்றும் "ஹரிஹர சேத்ரம்" என்றும் அழைக்கப்படுகிறது. ஏனெனில் அவை பிரதான கோயில் வளாகத்தில் இரண்டு வைஷ்ணவ கோயில்கள், அதாவது அனந்த பத்மநாப சுவாமி கோயில் மற்றும் சீதாராம சந்திர சுவாமி கோயில் 400 ஆண்டுகள் பழமையான மசூதியைக் கொண்டுள்ளது, இது மத சகிப்புத்தன்மைக்கு போதுமான சான்றாக உள்ளது. இந்த கோயில் கரீம்நகர் மாவட்டத்தில் அமைந்துள்ளது.
- ராமப்பா கோயில் : கோயிலில் உள்ள ஒரு கல்வெட்டு 1213ஆம் ஆண்டுக்கு முந்தையது மற்றும் காகாதிய ஆட்சியாளரான கணபதி தேவனின் காலத்தில் தளபதி ரெச்செர்லா ருத்ரன் என்பவரால் கட்டப்பட்டதாகக் கூறப்படுகிறது.[18]
- பிர்லா மந்திர், ஐதராபாத் : ஐதராபாத்தில் 13 ஏக்கர் (53,000 மீ 2) நிலப்பரப்பில் 280 அடி (85 மீ) உயரமான மலைப்பாதையில் நௌபாதத் பகாத் என்ற பெயரில் கட்டப்பட்டுள்ளது.
- பாசரா : ஞான சரசுவதி கோயில் (அறிவு தேவி) ஆதிலாபாத் மாவட்டத்தில் கோதாவரி ஆற்றின் கரையில் அமைந்துள்ளது
- நெலகொண்டபள்ளி : நெலகொண்டபள்ளி, பத்ராச்சலத்தில் சீதா ராமச்சந்திரசாமி கோவிலைக் கட்டிய பக்த ராமதாசரின் பிறந்த இடத்திற்கு புகழ் பெற்றது.
- நெலகொண்டபள்ளி தென்னிந்தியாவின் மிகப் பெரிய 'புத்த ஸ்தூபத்திற்கு' பிரபலமானது, இது 3 ஆம் நூற்றாண்டில் கட்டப்பட்டுள்ளது .
- மக்கா மசூதி, இந்தியாவின் தெலலங்காணாவின் ஐதராபாத்தில் உள்ள மிகப் பழமையான மசூதிகளில் ஒன்றாகும். மேலும் இது இந்தியாவின் மிகப்பெரிய மசூதிகளில் ஒன்றாகும். மக்கா மசூதி என்பது பழைய நகரமான ஐதராபாத்தில் பட்டியலிடப்பட்ட பாரம்பரிய கட்டிடமாகும், இது சௌமகல்லா அரண்மனை, லாட் பஜார் மற்றும் சார்மினார் ஆகியவற்றின் வரலாற்று முக்கிய அடையாளங்களுக்கு அருகில் உள்ளது. குதுப் சாகி வம்சத்தின் ஐந்தாவது ஆட்சியாளரான முகம்மது குலி குதுப் ஷா, இஸ்லாத்தின் புனிதமான இடமான மக்காவிலிருந்து கொண்டு வரப்பட்ட மண்ணிலிருந்து செங்கற்களை தயாரிக்கும்படி கட்டளையிட்டார். மேலும் அவற்றை மசூதியின் மைய வளைவின் கட்டுமானத்தில் பயன்படுத்தினார். இதனால் மசூதிக்கு இப்பெயர் வழங்கப்பட்டத்து. இது நகரத்தை முஹம்மது குலி குதுப் ஷா திட்டமிட்ட மைய மையமாக உருவாக்கியது.[19]
- இந்தியாவின் தெலங்காணாவில் உள்ள மேதக்கில் உள்ள மேடக் தேவாலயம் தெலங்காணாவின் மிகப்பெரிய தேவாலயமாகும். இது 1947 முதல் தென்னிந்தியத் திருச்சபை தேவாலயத்தின் மேதக் மறைமாவட்டத்தின் கதீட்ரல் தேவாலயமாகும். முதலில் பிரிட்டிசு வெஸ்லியன் மெதடிஸ்டுகளால் கட்டப்பட்டது. இது 1924 திசம்பர் 25இல் புனிதப்படுத்தப்பட்டது. மேதக் மறைமாவட்டம் ஆசியாவின் மிகப்பெரிய மறைமாவட்டமாகவும், வாத்திக்கனுக்குப் பிறகு உலகின் இரண்டாவது மறைமாவட்டமாகவும் உள்ளது.[20] இந்த தேவாலயம் மெதடிஸ்ட் கிறித்துவர்கள், ரெவரெண்ட் சார்லஸ் வாக்கர் போஸ்நெட்டின் பணிப்பெண்ணின் கீழ் கட்டப்பட்டது.
அருவி
தொகு- ஆதிலாபாத் மாவட்டத்தின் குண்டலாவில் 45 மீட்டர்கள் (148 அடி) தொலைவில் அமைந்துள்ள குன்டாலா அருவியானது மாநிலத்தில் மிகப்பெரியதாகும். தெலுங்கானா மாநிலத்தில் வேறு சில அருவிகளும் உள்ளன.
- ஸ்ரீசைலத்திலிருந்து 58 கி.மீ தூரத்திலும், ஹைதராபாத்தில் இருந்து 173 கி.மீ தூரத்திலும் உள்ள மல்லேலா தீர்த்தம், அடர்ந்த நல்லலமாலா வனப்பகுதியில் அமைந்துள்ள ஒரு அழகான நீர்வீழ்ச்சியாகும். ஹைதராபாத்தை சுற்றி வருகை தரும் பிரபலமான சுற்றுலா தலங்களில் இதுவும் ஒன்றாகும்.
- பீமுனி பாதம் அருவி: கூடூர் பேருந்து நிலையத்திலிருந்து 10 கி.மீ தூரத்திலும், வாரங்கலில் இருந்து 51 கி.மீ தொலைவிலும், கம்மம் பேருந்து நிலையத்திலிருந்து 88 கி.மீ தொலைவிலும், ஐதராபாத்தில் இருந்து 200 கி.மீ தொலைவிலும், பீமுனி பாதம் அருவி அமைந்துள்ளது. இது தெலுங்கானாவின் வாரங்கல் மாவட்டத்தில் கூடூரில் அமைந்துள்ள ஒரு அழகிய நீர்வீழ்ச்சியாகும். போச்செரா அருவி (குந்தலா அருவிக்கு அருகில்) - நிர்மலில் இருந்து 40 கி.மீ தூரத்திலும், ஆதிலாபாத்தில் இருந்து 50 கி.மீ தொலைவிலும், ஐதராபாத்தில் இருந்து 257 கி.மீ தொலைவிலும், குந்தலா அருவியிலிருந்து 22 கி.மீ தூரத்திலும், நீர்மல் மற்றும் ஆதிலாபாத்திற்கு இடையில் நெரெடிகொண்டா கிராமத்திலிருந்து 10 கி.மீ தூரத்தில் இந்த அருவி அமைந்துள்ளது காயத்ரி அருவிகள்- தர்னம் குர்த் கிராமத்திலிருந்து 5 கி.மீ தூரத்திலும், குந்தலா அருவியிலிருந்து 19 கி.மீ தூரத்திலும், நிர்மலில் இருந்து 38 கி.மீ தொலைவிலும், 59 கி.மீ.அதிலாபாத்திலிருந்து 270 கி.மீ தொலைவிலும் அமைந்துள்ளது.
பிற இடங்கள்
தொகு- நிர்மல் அதன் கைவினைப்பொருட்கள் மற்றும் ஓவியங்களுக்கு பிரபலமானது.
- படபகாத் தர்கா அல்லது பெடகுட்டா இப்பகுதியின் பழமையான முஸ்லீம் யாத்ரீக மையங்களில் ஒன்றாகும். புனித சையத் சாதுல்லா உசேன் நினைவாக கட்டப்பட்ட இந்த தர்கா, நிசாமாபாத் மாவட்டத்தின் வர்ணி மண்டலத்தில் ஜாகோரா அருகே ஒரு மலையின் உச்சியில் கட்டப்பட்டுள்ளது.
- இராமோஜி திரைப்பட நகர் ஐதராபாத்தின் சிறந்த சுற்றுலா தலங்களில் ஒன்றாகும்.
- வொண்டர்லா ஐதராபாத்தில் உள்ள மிகப்பெரிய பொழுதுபோக்கு பூங்காக்களில் ஒன்றாகும். இதில் பல வறண்ட மற்றும் நீர் சவாரிகள் உள்ளன. அங்கு எந்த வயதினரும் அதை அனுபவிக்க முடியும்.
குறிப்புகள்
தொகு- ↑ "Huge challenges ahead for new Telangana tourism corporation". times of india.indiatimes.com. 2014-05-09. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2014-06-04.
- ↑ "Telangana Tourism". Telangana Tourism. Archived from the original on 2018-11-27. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2020-04-16.
- ↑ News, Telangana (10 March 2015). "About TSTDC Telangana State Tourism". பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
{{cite web}}
:|last=
has generic name (help) - ↑ "Hyderabad ranked 2nd best place in world to see in 2015: Magazine - Times of India". பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ "Golkonda Fort". Ticketed Monuments – Andhra Pradesh. Archaeological Survey of India (ASI). பார்க்கப்பட்ட நாள் 2010-10-10.
- ↑ "Kakatiya arch, Charminar in Telangana state logo". 30 May 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ "Telangana government launches its own logo- Business News". பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ Correspondent, Special. "Charminar, Kakatiya arch in 'T' logo". பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ "Has Telangana government got the emblem wrong? - Times of India". பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ "Proposal to develop Kaulas fort sent to Centre". The Hindu. 2004-02-29. Archived from the original on 2004-10-31. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2015-08-10.
- ↑ "Metro Plus Hyderabad / Travel : A fort revisited". The Hindu. 2004-10-09. Archived from the original on 2004-10-14. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2015-08-10.
- ↑ "Places of Interest". Archived from the original on 8 செப்டம்பர் 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ↑ templesinindiainfo.com › Telangana Temples › Nalgonda Temples
- ↑ "Archive News - The Hindu". Archived from the original on 4 பிப்ரவரி 2010. பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ↑ "Sri Rama Navami in Bhadrachalam". http://www.discoveredindia.com/andhra-pradesh/religious-tourism-in-andhra-pradesh.htm. பார்த்த நாள்: 4 April 2014.
- ↑ "Bhadrachalam Temple History". TelanganaTourism. Archived from the original on 2017-10-30. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2020-04-16.
- ↑ "Vemulawada Temple - Sri Raja Rajeswara Swamy Devasthanam: History". பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ Telangana (22 November 2014). "Ramappa Temple - Warangal District". Archived from the original on 3 மே 2017. பார்க்கப்பட்ட நாள் 6 December 2016.
- ↑ "Mecca Mosque". Encyclopædia Britannica. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 November 2011.
- ↑ "Medak Cathedral". Prasar Bharti (All India Radio). 25 September 2013. Archived from the original on 27 செப்டம்பர் 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 25 September 2013.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help)